Deklrasaun husi Sosiadade Sivil ne’e relasiona ho kestaun ne’ebé Prezidente Repúblika, Taur Matan Ruak hato’o katak Durante tinan lima, Governu konsege asina Memorandum of Understanding (MoU) 240 ho nasaun doadór sira. Maibé, 21 de’it mak konsege realiza.
Tuir Diretór Luta Hamutuk, Mericio Akara katak, bainhira Governu asina MoU tenke implementa.
“Prezidente (Repúblika) koalia loos. Ita dala-ruma ansi asina akordu ho konvensões sira, ita asina MoU bilateral ho nasaun sira hanesan Australia, Indonezia no nasaun seluk, (maibé) depois asina hotu mai iha Timor-Leste ita la implementa ho di’ak, ne’e ema sira mós sai baruk, la kontente ho ita-nia prosesu,” dehan Akara ba Jornalista INDEPENDENTE iha nia knar fatin Farol-Dili, Segunda (13/03).
Tuir Akara, bainhira governu seidauk preparadu di’ak liu labele asina MoU barbarak.
“Se ita-nia kemampuan ne’e asina tolu de’it par bele halo implementasaun, ita asina MoU mak mai 20, implementa ida de’it, ita moe ne’e,” katak nia.
Ida ne’e, nia dehan, fó impaktu mós ba nasaun ninia kredibilidade, tanba aban-bainrua ba hasoru fali ema dehan ida uluk de’it la implementa, oinsa atu asina tan MoU foun.
“Se hanesan ne’e, ita atu ba fali ne’e ita mós moe, ne’ebé Prezidente nia pozisaun ne’e pozitivu,” deklara Akara.
Tenke Hetan Rekoñesimentu husi KM
Entretantu, deputadu sira iha Parlamentu Nasionál konsidera MoU barak la implementa tanba Ministériu balun ba nasaun li’ur no asina MoU, maibé la fó koñesimentu ba Konsellu Ministru.
Deputadu Bankada FRETILIN, Francisco Branco hatete, Ministériu ida kuandu halo kooperasaun ho nasaun doador ruma tenke iha koordenasaun ho KM atu nune’e sira bele hatene.
Tanba, nia dehan, kuandu Ministériu ida ba halo viajen iha rai li’ur no asina akordu maibé fila mai la informa ba KM ikus mai nia rezultadu laiha.
Iha fatin hanesan, Deputadu Adriano João hatete, serbisu bilateral ne’e importante, maibé kuandu halo ona akordu tenke implementa.
Tuir nia, MoU barak mak la konsege implementa tanba dala-ruma mós orsamentu mak laiha.
“Kuandu halo akordu ruma tenke haree ba espasu ne’ebé ita iha, tenke haree mós ba ita-nia forsa politika no forsa finanseiru nian atu nune’e kuandu ita halo ona akordu tenke iha implementasaun,” katak nia.
Molok ne’e, PR Taur deklara katak, sente preokupadu bainhira embaixadór sira ba aprezenta karta kredensial ba nia hodi hato’o keixa katak, governu asina akordu barak la konsege implementa.
Nia fó ezemplu, Embaixadór nasaun Qatar nian lamenta katak, nasaun rua ne’e asina ona akordu balun hodi implementa, maibé abandona to’o ohin loron.
Taur dehan, Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEK) rasik laiha baze dadus kona-ba akordu sira ne’ebé asina.
“Embaixadór sira mai keixa, señór prezidente, nasaun hotu-hotu hakarak asosia susesu Timor nian, maibé iha akordu barak sira (governu) la implementa”, dehan nia, bainhira soru-mutu ho jornalista sira iha Palasiu Prezidensiál, Sesta (10/3).
