Horta hatete, Governu gasta ona osan lubuk iha sira-nia mandatu, maibé rezultadu la hatudu iha terrenu.

“Osan lubuk ida gasta, bilaun $7, osan ne’e iha ne’ebé? dezenvolvimentu iha ne’ebé ona? imi hili karik ha’u ba oin aktu balun ha’u sei halo,” dehan Horta nia kampaña eleitoral, iha kampu futebool, Likisa Vila, Segunda (14/03).

Horta dehan, nu’udar PR tanba todan iha nia kabas no iha nia konsiensia, hodi bele rezolve situasaun rai laran hodi fó moris di’ak ba povu.

“Ha’u sei husu  auditoria ba sesta bazika, ha’u sei husu auditoria ba ró ahi Haksolok, ha’u sei husu auditoria ba expo Dubai, ha’u husu auditoria ba instituisoes estadu balun ne’e tinan ida mai ne’e halo mudansa, hasai ema arbiru, halo nomeiasaun oioin iha instituisaun estadu,” nia hatete.

Nia haktuir, se halo auditoria ba orsamentu sira gasta to’o agora ne’e, inklui fundu ba Covid no sesta bazika, servisu barak par hamoos estadu ne’ehodi  hametin fila-fali rai ida ne’e no respeitu ba konstituisaun.

“Tinan hirak nia laran ita-boot sira haree polítiku oioin, Taur Matan Ruak uluk Prezidente Repúblika, depois ba Primeiru Ministru no Lú Olo, sira hotu sa’e ba Prezidente Repúblika,” tenik nia.

Nia rasik kandidatu ba Prezidente Repúblika tanba avo Nana, fundador nasaun ne’e mak fó konfiansa balun onra komprimisu ho maun boot Xanana ne’e signifika onra komprimisiu nasaun no onra komprimisiu konstituisaun kumpri mandatu.

“Atu respeita konstituisaun atu aplika promulga leis ne’ebé tuir konstituisaun para ajuda taka, tane governu, hamutuk sosiedade sivil para hakle’an dame iha rai ida ne’e, hadi’a povu nia vida,” tenik nia.

Nia informa, hotu-hotu rona ho haree buat hot-hotu iha tinan 20 nia laran 2006, nia simu todan nu’udar Primeiru Ministru iha tempu badak iha tinan ida de’it.

“Ha’u simu todan para hakmatek krize akontese iha 2006 rai ida ne’e, servisu hamutuk maun  boot Xanana, amu matebian Ricardo no Basilio, na’i lulik sira no madre sira, Xefe suku, Xefe Aldeia sira,” nia informa.

Nia reforsa, depois iha ona kondisaun halo eleisaun tuir konstituisaun maun boot Xanana dudu nia kandidatu an ba Prezidente Repúblika periode 2007-2012.

“Eleitu tinan lima (5) nia laran ho maun boot Xanana ho Amu Bispu sira, autoridade trandisionál, grupu jovens sira servisu barak, ha’u halai ba, halai mai, Timor-Leste tomak, kalan no loron diálogu oioin,” nia relata.

Nia subliña, tinan lima (5) rai ne’e oin seluk tiha ona, servisu governu Aliansa Maioria Parlamentár (AMP) ne’ebé mak nia fó pose iha 2007.

Iha tinan 2012, nia sees an husi Prezidente Repúblika, Governu AMP kontinua halo dezenvolvimentu iha rai ida ne’e tanba dame metin ona iha rai ne’e nia laran.

“Iha loron 19 marsu se ita boot sira sei hili Prezidente Repúblika ida para fo fila-fali ba rai ida ne’e fiar, esperansa no konfiansa iha ita nia instituisões estadu, ita nia demokrásia, tanba iha violasaun konstituisaun hahú 2017 to’o 2020,” tenik nia.

Nia reforsa, violasaun konstituisaun la’ós aktu ida de’it,  maibé violasaun konstituisaun dala-tolu, iha parlamentu iha violasaun rejimentu parlamentu nian no la tuir letra espiritu ne’ebé haree define podér parlamentu ni’an.

“Sira hatun tiha prezidente parlamentu ne’ebé elementu CNRT, Arão Noe, violasaun konstituisaun hahú iha Ai-tarak laran fakar ba parlamentu no impaktu ba ita-nia governasaun no governu kuaze paralizadu, dezenvolvimentu paradu,” nia hateten.