Iha 13 Marsu liu ba, eis manorin kontratadu, hafoin hasoru-malu ho Prezidente Parlamentu Nasionál no Prezidente Komisaun G, deside hodi hapara sira-nia asaun iha kontra Ministériu Edukasaun, hodi fó tempu ba PN atu buka solusaun ba sira-nia problema.

Hafoin hein durante fulan ida, ikus mai, iha 16 Abril ne’e, PN konvoka debate ida ho Ministériu Edukasaun hodi koalia kona-ba eis manorin sira-nia problema no propoin mós solusaun balun.

Bankada opozisaun, kompostu husi Fretilin, PLP no Khunto aprezenta rezolusaun ida atu oinsa PN aprova nune’e governu bele asume responsabilidade hodi rezolve.

Asuntu importante ne’ebé bankada opozisaun sira aprezenta iha sira-nia proposta rezolusaun mak halo avaliasaun dezempeñu ba eis manorin kontratadu sira.

“Debate ne’e ita-boot sira akompaña to’o kalan (18:30 OTL), iha hanoin di’ak ne’ebé ke partidu Fretilin hato’o maibé meza ne’ebé ke dirize husi Prezidente Parlamentu Nasionál no Governu rasik mai marka nia prezensa la hatudu boa vontade atu rezolve problema,” dehan Bankada Fretilin, Antonino Bianco, liu husi konferensia imprensa iha sala bankada Fretilin, PN, Kuarta (17/04).

Rezolusaun ne’e, nia esplika, hasa’e ba meza PN maibé la hetan konsiderasaun nune’e to’o debate ne’e remata laiha solusaun ba destinu eis manorin kontratadu sira.

Iha fatin hanesan, Deputada Bankada Fretilin, Nurima Ribeiro Alkatiri hatete, rezolusaun ne’ebé Bankada opozisaun sira hato’o ba meza PN atu halo avaliasaun dezempeñu ba eis manorin kontratadu sira.

“Proposta rezolusaun rekere ba governu atu halo avaliasaun dezempeñu ba eis profesór kontratadu sira 2023,” dehan Nurima.

Bazeia ba avaliasaun dezempeñu ne’e mak atu kontinua ho kontratasaun ba profesór ne’ebé ho rezultadu di’ak, hodi asegura funsionamentu ensinu, liu-liu iha periodu daruak nian.

Entretantu, Ministra Edukasaun, Dulce de Jesus esplika, jurídikamente eis manorin kontratadu tinan 2023, integra iha rejimi jerál liu husi kontratu ba prestasaun servisu temporáriu, no kontratu ida ne’e ho natureza ba prestasaun servisu ho durasaun tinan 1, hahú husi 1 Janeiru to’o 31 Dezembru 2023. La'os kareira espesiál dosente.

“Kontratu sira ne’e ho termu sertu la’os Ministériu Edukasaun mak hapara, maibé natureza kontratu mak hotu iha loron 31 fulan Dezembru, Ministériu Edukasaun liu husi nono Governu Konstitusionál la hapara ema ida nia kontratu," Ministra ne’e deklara.

Nia hatutan, alterasaun Dekretu Lei númeru 31/2023 mós la fó dalan ba Ministériu Edukasaun atu kontinua kontratu ba ema ne'ebé ho rejime jerál atu halo funsaun dosénsia no kontratu ne’e la kontinua, tanba iha kontratu ne’e mós hatete bainhira kontratu ne’e hotu sujeitu bele ba tuir teste ne’ebé mak ME loke.

"Ne'ebé agradese ba antigu profesór kontratadu 900 resin ne'ebé konsege ba tuir bolsa kandidatu ho númeru boot," dehan Ministra.

Molok ne’e, Portavos eis Manorin-nain kontratadu, Agustinho Pinto agradese ba disponibilidade husi Prezidente PN no deputadu husi Komisaun G hodi simu sira.

Iha audensia ho Prezidente PN no Komisaun G ne’e, Agustinho dehan, nia parte aprezenta razaun fundamental tanba sa mak sira kontinua halo asaun hasoru Ministra Edukasaun.

"Ohin mós Prezidente Parlamentu Nasional dehan sei fó tempu fulan ida ba nia atu buka solusaun no dialogu ho Ministra Edukasaun no Komisaun Funsaun Publika, no Prezidente Parlamentu Nasional mós husu par ami hapara ona manifestasaun. Ne'ebé ami mós sei rona ida ne'e no sei fó fiar tomak ba Prezidente Parlamentu Nasionál nu'udar mós reprezentante povu iha uma-fukun ne'e," nia hatete.

Portavos ne’e hatutan, sira hato’o mós sira-nia razaun tanba sa mak lakohi kompete iha bolsa kandidatura ne’ebé ME loke.

Nia hein katak, ho audensia ne’e ba oin PN sei buka komunika ho Ministra Edukasaun, nune'e tenke iha solusaun ba sira-nia problema ne'ebé sira hasoru.

"Ami hanoin tenke iha solusaun, nu'udar sidadaun tenke iha solusaun, tanba buat hotu-hotu ita tenke kumpre ba lei no regras, entaun ohin buat sira mak ami aprezenta ba Prezidente Parlamentu Nasional. Ne'ebe ita fó fiar tomak ba Prezidente Parlamentu Nasional atu buka solusaun, ami fiar sei iha solusaun," katak nia.