Liu husi aniversariu partidu ba dala XII, Xanana deklara, Partidu CNRT sakrifika aan iha formasaun AMP. Tanba ne’e, husu ba kuadru no militante hotu-hotu atu debate didi’ak kona-ba futuru partidu nian.

“Partidu bele simu menkorbankan diri, ha’u sente katak imi mós sente buat ida ne’e, no imi mós lakohi buat ida ne’e,” dehan nia, liu husi mensajen gravadu ba selebrasaun aniversariu partidu ba dala XII, iha Sede CNRT, Bairru Grilos, Sábadu (27/4).

Haree ba situasaun politika rai laran, Prezidente CNRT oriente kuadru partidu nian atu halo kongresu estraorinariu ida iha kualker tempu hodi hasai desisaun estratjika balun ba futuru CNRT nian.

“Partidu CNRT sei halo kongresu estraordinariu iha kualker loron, bele semana oin, fulan ka tinan oin hodi hasai desizaun estratejika,” dehan Xanana.

Kongresu ne’e atu deskute asaun importate hotu hodi solusiona problema membru governu pendente hodi asegura formasaun governu AMP ba tinan lima.

Iha tinan ida nia-laran, Xanana dehan, situasaun politika ne’ebé konfuzu tebes tanba Estadu sei iha kondisaun frazil. Ko’alia Estadu ne’e ko’alia ba instituisaun Estadu tomak husi Prezidente Repúblika, Parlamentu Nasionál, Governu no Tribunál sira.

“Partidu CNRT tenke halo reflesaun didi’ak kona-ba asuntu ne’e tanba afeta dadauk moris Estadu nian no kait ba nasaun no povu nia moris ,” dehan nia.

Nia husu ba kuadru no militante sira atu analiza kona-ba etika politika, manobra no interese oioin inklui propaganda politika ne’ebé mosu dadaun ona. Hodi ba komprende ema ne’ebé kaer responsabilidade nia hanoin no hahalok politiku ne’ebé malorek hela.

Nia dehan, husi 2007 no 2017 iha mundasa boot ba ekonomia povu nia moris, buat sira ne’e mosu la’ós mosu derrepente, maibé husi ideia sira no asaun partidu CNRT nian.

Maski, CNRT halo buat balun di’ak, maibé Xanana dehan, buat sira ne’e hotu laiha folin tanba hanesan prova ida katak CNRT mak partidu korruptu no hatene na’ok osan Estadu nian hodi la lori dezenvolvimentu ba povu.

Iha tinan 2017 eleisaun rua tuir malu, Xanana dehan, durante kampaña fulan ida resin ne’e loron-loron rona de’it katak CNRT partidu korruptu no la hatene ukun, tan ne’e iha konferensia rasik CNRT deside sai oposizaun atu aprende hahalok di’ak husi partidu seluk nia.

Nia dehan, lisaun boot ne’e la hanesan esperesia boot ida ba partidu CNRT hodi la konsege hanoin klean no la buka sukat didi’ak saida mak bele akontese ba CNRT.

“Ohin loron akotese dadaun ona, tan ne’e CNRT tenke aprende hodi hadi’a ita nia aan rasik, aprende atu lalika fiar arbiru ba organizasaun seluk ka ba ema sese de’it  ne’ebé hatudu dadauk hakarak aproveita de’it situasaun ba sira nia di’ak,”  Xanana Sujere.

Solusiona Impase Politika

Entertantu, atu solusiona impase politika liu-liu membru Governu pendente sira, lider Aliansa Mundansa ba Progresu (AMP), Prezidente Xanana Gusmão, Presidente Partidu Libertasaun Populár (PLP), Taur Matan Ruak no Lider Maximu Klibur Haburas Unidade Timor-oan (KHUNTO), Naimori Bukar sei kontinua hamutuk kontribui ba dezenvolvimentu.

Sekretariu Jerál Partidu CNRT, Francisco Kalbuadi Lay hatete, CNRT hahú loke dalan ona atu hamutuk hodi rezolve empase politika liu husi lideransa partidu tolu ne’ebé forma Aliansa Mudansa ba Progresu (AMP).

Nia dehan, tempu besik lideransa na’in tolu ne’e sei tuur hamutuk hodi fó solusaun ba impase politika ne’ebé mosu dadaun ne’e.

“Partidu tolu ne’ebé harii AMP sei unidu nafatin hodi tane interese nasionál,” dehan nia iha Sede nasionál CNRT-Dili, Sabadu (27/04).

Entretantu iha Eleisaun Antisipada 2017 Partidu Koligasaun Aliansa Mudansa ba Progresu (AMP) kompostu husi CNRT, PLP no KHUNTO hatudu Partidu CNRT ho lema “Liberta a Pátria, Libertamos o Povu” hetan votu 167.345, PLP hetan votu 60.098 no KHUNTO hetan votu 36.547, nune’e soma hamutuk hetan votu 263,990, no iha eleisaun antisipada ne’e sae ba votu 309.017.

Nune’e AMP hetan kadeira 23 iha Parlamentu Nasional kompostu Partidu CNRT kadeira 22, Partidu PLP kadeira ualu (8) no KHUNTO kadeira lima (5).