Peskizadór AJAR, Inocençio de Jesus Xavier hatete, to’o ohin loron Ministériu Saúde (MS) seidauk konsege rezolve problema aimoruk tanba planeamentu ba sosa aimoruk mak la klaru.

“Aimoruk tama hela de’it tanba sa mak stock out? Se aimoruk tama mak stock out signifika iha planeiamentu ba sosa aimoruk ne’e mak la klaru,” dehan Inocençio iha salaun Asosiasaun HAK, Farol, Kuarta (06/03).

Tuir nia, loloos Ministériu Saude, liu-liu Institutu Nasionál Farmasia no Produtu Mediku, hatene di’ak kona-ba nesesidade aimoruk, tanba fasilidade saude no ospital sira sempre hato’o relatoriu kona-ba aimoruk ne’ebé mak besik stock out.

Inocençio dehan, se PN aprova ona osan ba sosa aimoruk nian mak MS labele rezolve problema ne’e, konsidera nu’udar violasaun ba diretus umanus.

“Se ita iha osan depois ita-nia povu mate tanba aimoruk la to’o, doutor tenke pasa reseita ba sosa fali aimoruk iha apotik sira, ne’e labele,” dehan Inocençio.

Diretór Ezekutivu FONGTIL, Valentim da Costa Pinto ‘Koko’ hatete, kompaña ne’ebé simu ona konfiansa husi MS atu sosa aimoruk tenke esforsu hodi rezolve lalais problema ne’e.

“Uluk kedas ami hatete, se kompaña ne’ebé manan projetu ida ne’e iha problema kona-ba administrasaun, ne’e trata ketak, mais populasaun ne’e iha direitu tenke hetan atendimentu saúde ne’ebé dignu,” katak nia.

Valentim dehan, populasaun nunka mais atu hatene prosesu alozamentu ne’e, importante mak aimoruk tenke iha.

“Tanba governu ne’e iha atu servi povu, se povu ba ospitál mak aimoruk laiha, ne’e violasaun direitus umanus,” deklara nia.

Molok ne’e, pasiente ida, Mateus Pinto Freitas ne’ebé sofre moras fuan, stomagu no raan menus, sente laran susar tanba besik ona semana ida aimoruk ne’ebé baibain nia konsumu laiha.

Iha loron hirak liu ba, Mateus dehan, nia kontinua konsulta ninia moras iha HNGV no doutor sira kontinua fó reseita aimoruk ne’ebé nia baibain hemu.

Maibé, bainhira atu ba simu aimoruk refere, Mateus dehan, mediku sira ne’ebé fahe aimoruk hatete katak aimoruk laiha.

"Ha’u sente preokupa tebes tanba iha loron hirak liu ba ha’u mai uluk atu simu aimoruk oin tolu, ne’e mak hanesan Antasida, Aspirin ho Vitamina, maibé stock laiha hotu, ne’ebé ha’u fila tiha,” dehan Mateus iha HNGV, Tersa (05/03).

Hafoin liu tiha loron balun, Mateus fila hikas mai HNGV ho esperansa aimoruk hirak ne’ebé nia presiza ne’e iha ona. Maibé realidade la hanesan ho saida mak nia hanoin.

“Ohin ha’u mai fali tan mós laiha nafatin,” dehan nia ho triste.

Tuir nia, ida ne’e laos foin ba dahuluk, tanba baibain bainhira nia mai aimoruk ne’ebé fó ba nia sempre la kompletu.

“Dala-ruma aimoruk fuan nian laiha, seluk iha, ne’ebé ami sempre simu aimoruk la kompletu. Aimoruk kompletu ne’e agradese tebes, maibé kuandu aimoruk ida ka rua mak laiha ne’e ita labele halo buat ida,” dehan pasiente ne’e.

Mateus sente preokupa ho situasaun ne’e tanba maske iha klinika sira karik aimoruk ne’e iha, maibé ninia kapasidade atu sosa aimoruk mak laiha.

“Aimoruk laiha ne’e susar tebes. Kuandu ita iha osan bele ba sosa maibé osan laiha ne’e, ami garantia ba ospital de’it," dehan nia.