See mak sei ‘Deve’ Tan Berta?

By Januario Assunção Marsu 23, 2022 611
Jose dos Santos Naimori hamutuk ho Armanda Berta dos Santos halao kampana eleisaun prezidensial tinan 2022-2027. Foto: INDEPENDENTE. Jose dos Santos Naimori hamutuk ho Armanda Berta dos Santos halao kampana eleisaun prezidensial tinan 2022-2027. Foto: INDEPENDENTE.

DILI: Rezultadu final husi kontajen votus ne’ebé Sekretariadu Tekniku Administrasaun Eleitoral (STAE) hala’o hatudu katak laiha kandidatu Prezidente Repúblika ida mak manan maioria, nune’e tenke avansa ba ronde daruak.

Kandidatu PR na’in rua, José Ramos Horta no Francisco Guterres Lú Olo, ne’ebé hetan votus barak liu mak sei avansa ba ronde daruak.

Atu bele hetan vitoria iha ronde daruak, kandidatu hirak ne’ebé avansa, presiza halo kontaktu no komunikasaun ho kandidatu sira ne’ebé la konsege avansa ba ronde daruak, liu-liu kandidatu ne’ebé okupa númeru datoluk to’o dalima.

Husi kandidatu PR ne’ebé konkore iha eleisaun prezidensial, Kandidatu Prezidente númeru 9, Armanda Berta dos Santos, so lakon de’it ho votus husi kandidatu PR Horta no Lú Olo.

Berta ne’ebé hetan votus 56,289 ka 8.70%, konsege okupa pozisaun datoluk iha kandidatu Lere Anan Timur no Mariano Assanami Sabino nia leten.

Ho númeru votus ne’ebé nia hetan, Berta bele dada mós ‘interese’ husi kandidatu ne’ebé avansa ba ronde daruak hodi halo aprosimasaun.

Realidade ida ne’e fó lembra hikas ba deklarasaun Lider Masimu Partidu Khunto, José dos Santos ‘Naimori’ Bukar durante kampaña kandidatu PR Berta iha Aileu.

Iha momentu ne’ebá, Naimori deklara katak partidu politiku haat hanesan CNRT, Fretilin, PLP no PD ‘deve’ hela Armanda Berta.

Naimori hatete, iha tinan 2017, partidu Khunto fó apoiu ba kandidatu Prezidente Repúblika husi Partidu Demokratiku, Antonio da Conceição ‘Kalohan’ ne’ebé kompete iha eleisaun prezidensial.

Iha tinan 2018, bainhira mosu eleisaun antesipada, Naimori dehan, CNRT no PLP bolu Khunto hodi forma koligasaun no ikus mai forma governu.

Hafoin CNRT sai husi governu, partidu Fretilin tama hodi tonka governu PLP ho Khunto.

“Iha 2017 kandidatu PR husi PD, Antonio da Conseicao ‘Kalohan’, Berta ba fó apoiu. PD seidauk selu. Eleisaun fali Maun Taur ho Maun Xanana bolu fali Berta halo oitavo Governu, sira na’in rua seidauk selu. Agora maun Xanana dook tiha. Maun Alkatiri ho Lú Olo ba avansa fali Berta mak halo, seidauk selu,” dehan Naimori iha Aileu, 14 Marsu liu ba.

Naimor afirma, maske Berta seidauk halo buat boot ba partidu haat ne’e, maibé nia halo ona buat balun, no partidu hirak ne’e mak seidauk selu Berta nia apoiu ne’ebé fó ona ba sira.

Ho nune’e, nia espera katak bainhira Berta konsege tama iha ronda daruak, partidu hirak ne’e sei selu ‘tusan’ hodi apoiu Berta ba Prezidente Repúblika.

“Entaun ita iha esperansa katak se Berta tama segunda ronde ita manan tiha ona tanba sira seidauk selu favor,” dehan Naimori.

Maibé, esperansa Naimori atu partidu haat ne’e bele selu tusan iha tinan ida ne’e la konsege realiza tanba Berta la pasa ba ronde daruak.

Naimori no Berta mós tenke prepara an hodi simu fali partidu seluk ne’ebé hakat ba sira hodi husu tan ‘deve’.

Entretantu, relasiona ho apoiu husi Khunto ba kandidatu PR ne’ebé avansa ba ronde daruak, lider masimu Khunto, José dos Santos Naimori ‘Bukar’ hatete, Khunto seiduak bele foti desizaun atu apoiu kandidatu Partidu Fretilin ka CNRT ne’ebé tama ronde daruak.

“Ita sei haree tanba partidu Khunto sei halo reuniaun entre estrututura oinsa par atu hola desizaun ida ne’ebe mak klaru liu ba iha segunda ronde nian,” dehan Naimori ba jornalista INDEPENDENTE hafoin partisipa tomada pose ba membru governu na’in haat iha palasiu Prezidente Bairo-pite, Dili, Tersa (22/03).

Naimori hatutan, iha tempu badak partidu Khunto sei tuur hamutuk ho nia estrutura tomak.

Kona-ba iha ona kontaktu husi kandidatu PR ne’ebé avansa ba ronde daruak, Naimori hatete, to’o oras ne’e seidauk iha kontaktu ruma.

“Agora ita seidauk, mais loron ida ou rua mai tan lai,” dehan nia.

Hatan kona-ba kompromisiu CNRT ho Horta atu dizolve PN karik sei fó influensia mós ba Khunto bainhira foti desizaun atu kandidatu PR iha ronde daruak, ba ida ne’e Khunto mós sei haree tanba daudauk ne’e partidu tolu mak sei hamutuk iha governu ne’ebé lidera husi Primeiru Ministru, Taur Matan Ruak.

“Depois ita sei haree lai tanba agora oitavo governu iha partidu tolu mak Fretilin, Khunto, PLP, oinsa par ita bele atu asegura governu ida, signifika ita asegura povu ida, entaun ita sei haree didi’ak buat sira ne’e hotu, presiza mós haree vantazen no desvantazen kualker politika ida atu nune’e ita asegura governu ida,” dehan nia.

Maske nune’e, Naimori hatete, nia la fiar Horta sei dizolve PN bainhira eleitu sai PR tanba bainhira dizolve duni PN sei fó impaktu boot ba povu tomak.

“Ha’u sente katak ida ne’e politika mak sira ko’alia mais sei la hanoin to’o iha ne’ebá tanba ida ne’e fó impaktu ba povu laos ba lideransa sira,” dehan nia.

Rate this item
(0 votes)
Last modified on Kuarta, 23 Marsu 2022 19:37

Independente Digital TV