Tuir diskusaun husi parte rua ME Timor-Leste no ME Repúbliku Indonézia atu estabelese akordu kona-ba loke formasaun produsaun iha área peskas no kapasita formasaun ba profesor sira iha área tékniku.
Diretór Jeral Ensinu Sekundáriu, Deolindo da Cruz hatete, durante ne’e governu rua, TL ho Indonezia estabelese ona akordu iha setór edukasaun nian, tan ne’e SEESJSTV tenta fali adidu Edukasaun Indonézia nia iha TL hodi hare fila-fali akordu refere atu ajusta tan planu ESTV hodi aumenta tan kursu foun.
Na dehan, tan ne’e sira halo ona diskusaun ho Edukasaun Indonezia nian atu estabese akordu ida kona-ba ba oinsá atu fó formasaun ka kapasitasau profesor sira ne’ebé hanorin iha ESTV, fo formasaun kona-ba ba área produsaun no peskas nia.
Kona-ba fasilita formasaun produsaun nian, nia esplika, tanba Timor-Leste iha kafé barak oinsá halo halo produsaun, jestaun no oinsá estuda kafe nia lalaok ne’e, oinsá asegura kuda, tanba TL iha área potensiál ida mak kafé maibé to’o agora seidauk iha kursu ida kona-ba ida ne’e.
“No oinsá atu estabelese akordu ida hodi hasa’e kualidade ensinu liliu ba kursu peska nia, tanba jeografikamente ita nia tasi ne’e luan iha ikan no produtu seluk barak maibé ita nia eskola tekniku vokasional ba area ida ne’e sei menus tebes,” dehan Diretór iha salaun VIP-ME Villa-Verde (25/03).
Diretór Jerál esplika, ME halo diskusaun ho parte ME husi Republika Indonezia atu nue’e ba oin bele asina akordu hodi hare ba área ida ne’e.
Nia dehan, Edukasaun Indonezia iha sentru ne’ebé mak lokaliza iha Java ne’ebé fó ona formasaun ba ema barak ho nune’e halo akordu ida atu nune’e ba oin bele fó formasaun ba profesor sira iha área tékniku nian.
“Maibé iha diskusuan ohin ami sei fila-fali ba fatin hodi hare planu ka akordu ida uluk ne’e hodi ajusta fali planu ba iha parte superior iha governu rua ne’e nian, bele avansa ba iha akordu n’ebé ohin halo diskusaun ba, no Planu hirak ne’e ami sei hatudu fali ba parte superior husi governu rua ne’e bainhira aseita ona mak ami sei estabelese akordu refere,” nia afirma.
Iha fatin hanesan, Education And Cultural Attache, Phil Ikhfan Haris, hatete iha ne’e sira ko’alia kona-ba oinsá atu hasa’e kualidade edukasaun iha TL. Tan ne’e oinsá atu sira fasilita profesores hodi tuir formasaun profesores ida iha Malang Indonezia liliu ba sira ne’ebé hanorin iha ESTV.
“Tanba ami hatene, iha TL dadaun ne’e konsentra hela hodi hasa’e kualidade edukasaun tanba ne’e iha Malang sai hanesan sentru ida iha area formasaun komponente ida area refere,” dehan nia.
Nia afirma, sira mos halo diskusaun konaba sentru formasaun refere, tanba sai hanesan fatin atu hadia samsu (service samsu), tanba profesór sira iha Indonezia hotu-hotu ba tuir formasaun iha fatin refere, tan ne’e sira hakarak TL, ba sira ne’ebé iha area tékniku nian tenki tuir mos programa sira ne’e iha Indonezia.