Vise Ministru Asuntu Parlamentar, Aderito Hugu informa, hafoin akompaña prosesu lobby iha Parlamentu Nasionál (PN) to’o iha tinan 2023 nia rohan, governu konsidera presiza atu foti fali konsiderasaun foun.
"Ami sei foti fali konsiderasaun foun hodi halo fali segundo via korespondensia mai iha PN par depois bele halo andamentu oinsa ita bele iha ona komisariu (KAK) foun nian iha inisiu tinan ida ne'e," dehan Aderito ba jornalista sira, iha Parlamentu Nasional, Segunda (08/01).
Tuir orientasaun husi PM Xanana, nia dehan, iha reuniaun KM iha semana ne’e halo aprezentasaun ba ajenda importante sira, liu-liu komisariu KAK nian.
"Entaun lejislasaun ida importante tebes ba reuniaun Konsellu Ministru dahuluk iha kuarta semana ne'e ita aborda hela atu PM konvoka mak dahuluk dekretu ezekusaun OJE 2024 ne'ebé sei aprezenta husi Ministra Finansas, no sira seluk mak ajenda sira ne'ebé pendente persiza halo andamentu, ida mak aprezentasaun ba lista komisariu KAK nian ne'ebé ke submete iha tinan 2023 mai PN to'o fim Dezembru sira la konsege halo eleisaun."
"Ho nune'e, iha reuniaun Konsellu Ministru dahuluk ne'e sei foti fila-fali desizaun atu aprezenta fali lista komisariu via seluk ne'ebé ke bele mai ho desizaun saida de’it, mai ho kandidatu uniku ka kandidatu saida, ida ne'e deliberasaun sei sai husi Konsellu Ministru mak bele deside," katak nia.
Hatan kona-ba karik governu kansela ona kandidatu Sergio-Rui, Vise Ministru ne’e dehan, kandidatu Sergio-Rui la eziste ona.
"Klaru kandidatu Sergio ho Rui la eziste ona, tanba governu aprezenta mai PN, ita hotu akompaña ambiente lobby ne'ebé ke bankada sira halo laiha konsensu final bele loke plenaria ba eleisaun. Tanba plenaria labele konvoka tanba laiha konsensu par priense 49 deputadu, tuir lei," dehan nia.
Aprezentasaun lista komisariu, nia hatutan, bele mós mai ho kandidatu uniku no bele mós kandidatu na’in rua.
"Maibé ami sei halo leitura ba dinamika diskusaun ka lobby ne'ebé ke ami rona ona, ami rejistu ona posizaun bankada sira hotu, bele entre kandidatu rua ne'e ka mai ho rua nafatin ho komposizaun naran muda, bele mós mai ho rua, naran nafatin, ou bele mós mai ho ida. Maibé ida ne'e kompotensia desizaun husi Konsellu Ministru nian hodi haree see mak merese," katak nia.
Molok ne'e, iha 22 Dezembru 2023, Prezidente Parlamentu Nasionál, Maria Fernanda Lay garante katak iha tempu badak ne’e Parlamentu Nasionál sei realiza eleisaun ba Komisariu Komisaun Anti Korrupsaun hodi bele hala’o ona ninia servisu.
"Primeiru Ministru, ohin (22 Dezembru) depois hetan ho ha'u, nia dehan iha tempu badak. Tinan ida ne'e ita atu ba fim do ano ona, deputadu sira ba hotu ona ferias, tinan oin, kalma buat hotu-hotu sei la'o ninian, naok-teen sei la halai ba ne'ebé de'it," dehan Fernanda ba jornalista sira hafoin enkontru ho PR Horta, iha Palasiu Prezidensia Bairu-Pite.