Reforma Setór-Justisa Hare ba Pontu 3 Importante Featured

By Mariano Mendonca Fevereiru 20, 2024 328
Ekipa Grupo Traballo ba Reforma Justisa hala'o enkontru ho Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, iha Palasiu Governu, segunda (19/02/24). Foto: Media GPM. Ekipa Grupo Traballo ba Reforma Justisa hala'o enkontru ho Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, iha Palasiu Governu, segunda (19/02/24). Foto: Media GPM.

DILI: Politika governu hodi halo reforma ba setór justisa sei hare liu ba pontu tolu (3) ne’ebé importante mak hanesan, Rekursus Úmanu, Lei nomós Infraestrutura nian, nune'e bele prepara informasaun kompletu hodi submete ba Primeiru Ministru.

Deklarasaun ne’e hato’o husi Koordenadora Grupu Traballu Para Reforma Setór Setór Justisa, Lucia Lobato hafoin hasoru malu ho Prezidente Tribunal Rekursus no Primeiru Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão hodi ko’alia kona ba setor justisa nian.

Nia haktuir, disponibilidade bele hasoru malu iha fatin ne'e, hanesan hotu-hotu hatene desde uluk kedas iha tinan kotuk, Primeiru Ministru hamosu Grupu de traballu ida ba reforma Justisa iha Gabinete Primeiru Ministru nian.

"Ohin dadersan ami ho Prezidente Tribunal Rekursus mai mós Primeiru Ministru aspetus ne'ebé mak, Primeiru mak Rekursus Úmanu ne'e hahú kedas husi Tribunal Rekursus mai Primeiru Ministru tenke tau atensaun maka'as ba halo nusa mak ita atu reforsa rekursus úmanu iha setór Justisa, Segundu kona-ba leis," dehan Lucia Lobato hafoin hasoru Primeiru Ministru iha Palásiu Governu, Segunda (19/02).

Nia haktuir, Prezidente Tribunal mós ko'alia lubuk ida katak iha leis lubuk ida tenke hadia no iha lei foun balun ne'ebé mak halo no mós iha lei balu ne'ebé hasai tiha tanba la kondis ho realidade pais nian.

"Asuntu seluk ida mak iha Infraestrutura ne'ebé ke ami hasoru husi Prezidente Tribunal kedas mai Primeiru Ministru levanta kestaun ida ne'e, entaun grupu traballu ne'e tenta atu rona parte hotu-hotu depois ami sei prepara informasaun kompletu submete bá Primeiru Ministru iha tempu tuir mai."

"Ha'u informa mós bá ita boot sira iha tempu neeba katak ita sei halo diagnostiku ida ba Setór da Justisa. Ita atu halo diagnostiku ida ne'e ita konta ho apoiu ita nia Parseiru no maluk sira husi li'ur," nia dehan.

Liu husi UNDP konsege rekruta matenek na'in lubuk ida mesak Timor oan, iha na'in rua, Claudio Ximenes ho Sahe Silva, ida Juis no ida advogadu nomós husi Universidade Akademiku sira iha Paula Fernando husi Universidade Koimbra sentru estudus Koimbra ninian no depois peritus husi Nasoins Unidas UNDP nian mak señór Petric Keuleers ne'ebé iha esperiensia barak iha área ne'ebé ko'alia.

Purtantu ne'e Grupu ida ne'ebé apoiu Governu atu prepara rekomendasaun kongreta halo nusa mak Governu bele hahu ho polítika reforma Justisa hahu husi ida ne'ebé no sei tuka bá ida ne'ebé.

"Entaun iha dadersan ne'e ami iha biban atu hasoru malu ho Primeiru Ministru dadauk, no ohin dadersan ami hasoru malu uluk ho Prezidente Tribunal Rekursus Deolindo dos Santos, iha semana rua nia laran to'o fin du mes Grupu ne'e sei halo enkontru ho entidade hotu-hotu ne'ebé iha interese bá Setór Justisa," nia dehan.

Nia haktuir, rona peritus sira ne'e tanba sira iha matenek na'in iha idak-idak nia area sira sei mai ho hanoin, hanesan Primeiru Ministru husu katak atu Aprezenta katak rekomendasaun kongreta lakohi Relatoriu naruk. Nia hakarak rekomendasiens kongreta ne'ebé iha rekomendasaun bá kurtu prazu nian ne'ebé Governu halo kedas, tenke halo mós rekomendasaun bá mediu prazu no mós bá longo prazu.

"Purtantu ha'u hanoin grupu ne'e iha oportunidade hasoru malu Primeiru Ministru, orsida hasoru malu tan sira lubuk ida, aban no bainrua sei hasoru malu tan ho Prezidente Repúblika, Prezidente Parlamentu Nasional no xefe Grupu Bankada sira hotu, Purtantu ekipa iha Planu ida durante rua to'o fin du mes iha ne'e," nia dehan.

Depois de serbisu ne'e hotu Grupu traballu ne'e sei prepara dokumentu ida kompletu ho rekomendasiens atu hato'o bá Primeiru Ministru no Governu para bele konsidera no halo tuir.

Iha mós enkontru ho Sosiedade Sivil ho akademiku sira no advogadu privadu, Emprezariu sira, Grupu feto ativista kona-ba Direitu labarik sira nian, purtantu iha semana ne'e nia laran.

"Ha'u sente ida ne'e mak ha'u fó hatene ba ita boot sira sei serbisu to'o Marsu. Ohin Primeiru Ministru dehan katak labele lalais, lalais para luflafu de'it ba sasan arbiru maibé mós labele dada naruk," nia dehan.

Tanba Governu mós iha prográma ida ne'ebé atu kumpri no serbisu ida ne'ebé Grupu traballu ne'e importante tebes atu ajuda Governu hodi halo reforma de Setór Justisa nune'e tribunais sira bele duni serbisu hatan ba povu tomak nia preokupasaun katak asesu ba Justisa tenke bá ema hotu-hotu.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« September 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30