Prezidente Administrasaun Konsellu Kombatentes Libertasaun Nasional Vidal de Jesus “Riak Leman” klarifika asuntu ne’e liga ho deklarasaun Vise Xefe Estadu Maior Jeneral F-FDTL, Mijor Jeneral Calistro Santos “Coliati” foin lalais ne’e, katak, husu ba Prezidente CCLN atu labele kompara bebeik lorosa’e no loromonu, tanba Prezidente nia liafuan dehan, ema ida hetan 15/19 só munisipiu tolu deit mak hetan, signifika rejionalmente, jeografikamente Prezidente CCLN fahe Timor ba grupu rua, ne’ebé hanaran lorosa’e no loromonu.
Maibé, tuir Riak Leman, realidade bainhira baze de apoiu rahun iha fulan-Dezembru 1978, FALINTIL sira ho kuadros inferiores, mediu, no superior balun mak sei moris iha parte lorosa’e.
Ho realidade ida ne’e, mak lider sira tempo ne’ebá konsege halibur grupo bolso Guerilla sira hotu, hodi re-organiza funu no fahe rejiaun funu nia ba parte tolu iha CRRN nia mahon mak rejiaun funu sei nafatin lidera husi Komandante Lere Anan Timur, rejiaun Nakroma, lidera husi Saudozu Saki Neri, rejiaun Haksolok lidera husi Saudozu Ma'huno Bulerek Karatayhano, no ikus liu habelar rejiaun Frente Armada ba haat, sura ho rejiaun autónoma Dili to’o referendu iha Agosto 1999.
“Konsellu Kombatantes Libertasaun Nasional ho estrutura tomak fó sai katak Presidente Konsellu Kombatentes Libertasaun Nasional ho kualidade Guerrilheiro 24 anos no nu’udar mós Sekretáriu Rejiaun 4, laiha intensaun fahe povo Timor-Leste ba rua, loromonu ho lorosa’e,”dehan Vidal de Jesus “Riak Leman” liu husi komunikadu ne’ebé Online INDEPENDENTE asesu, kinta ne’e (06/03/25).
Tanba ne’e, Prezidente CCLN husu ba estrutura kúpula rezisténsia tomak hakbesik ba sede kada CMCLN iha Munisipio 12 inklui RAEOA ho maneira diak hodi tur hamutuk ko’alia nasional fó solusaun ba Kombatentes ho Veteranos sira nia problema.
Kombatentes ho Veteranus hotu iha direitu no obrigasaun atu halo kontestasaun hasoru ema hirak ne’ebé falsifika dadus la merese atu sai kombatente, ho faktus tuir prosedimentu legais hodi entrega ba iha sekretária kada CMCLN, atu enkamiña ba Departamento Baze de Dadus MACLN nian.
Nia hatutan, Konsellu Kombatentes Libertasaun Nasional, la deskrimina ninia maluk kombatentes ida, tanba ne’e husu ba hirak ne’ebé sente diskriminadu bele halo reklamasaun ho lolos atu hadi’a.
Nune’e, Konsellu Kombatentes Libertasaun Nasional, husu ba kombatentes ho veteranus hotu, liu liu sira ne’ebé rejistu iha 2009, iha direitu tomak atu halo reklamasaun ho kontestasaun tuir prazu to’o 14 fulan-Marsu 2025.
Entretantu, molok ne'e, Vise Xefe Estadu Maior Jeneral F-FDTL, Maijor Jeneral Calistro Santos “Coliati” husu ba politiku sira liliu ba Prezidente CCLN, labele halo deklarasaun iha públiku hodi diskrimina malu. Tanba, krize 2006 ne’e lisaun boot ba nasaun ida ne’e.
“Ba señor Prezidente CCLN, iha públiku labele halo deklarasaun diskriminatoriu, labele kompara bebeik lorosa’e no loromonu, akaba ho liafuan ida ne’e, tanba prezidente nia liafuan dehan ema ida hetan 15/19 só munisipiu tolu deit mak hetan, signifika rejionalmente, jeografikamente señor ne’e fahe Timor ba grupu rua, ne’e mak ita hanaran lorosa’e no loromonu,”dehan Vise XEMFA, Maijor Jeneral Coliati, hafoin hatama karta reklamasaun no kontestasaun, ba iha MAKLN, Komoro, Dili, (27/02/25).
