Tuir komunikadu imprensa ne’ebé Jornálista INDEPENDENTE asesu husi pájina ofisiál Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, vizita ne’e bazeia ba pedidu husi autoridade lokál no Julio nia inan-aman ba Prezidente Repúblika.

Objetivu vizita ne’e atu haree direitamente Julio nia kondisaun no haree posibilidade atu halo tratamentu, inklui asegura nia iha Uma Mahon João de Deus iha Laklubar.

Asesór Sosiedade Sivil no Assuntu Sosial, Quintiliano Moniz hatete, Prezidénsia Repúblika fó apoiu morál no haree nesesidade bázika Julio nian, hanesan aihan no mina tein.

Konselleira PRADET, Silvina Dulce dos Santos esplika, PRADET simu orientasaun husi Prezidente Repúblika atu halo tratamentu no asesu ba Julio, ho fokus atu redús ninia hakilar no fó terapia ne’ebé kontínua.

Julio nia inan, Alda Moreira hatete, nia sente triste tanba ninia oan hetan moras mentál hahú tinan 4 liubá. Nia prontu atu fó Julio ba PRADET atu halo tratamentu no husu ba Prezidénsia Repúblika atu kontinua fó apoiu báziku no orsamentu ba nia oan nia nesésidade.

Xefe Suku Terlelo, Mariano Gonçalves de Araújo hatete, hanesan autoridade lokál sente orgullu no kontente tebes ho prezensa PRADET no Prezidénsia Repúblika iha suku Terlelo.

Nia husu ba parte relevante sira atu buka fatin ne’ebé dignu hodi halo tratamentu ba Julio, ho esperansa katak nia bele rekupera no fila fali hanesan ema baibain.

Entretantu, Julião Romerio, mane ho idade tinan 32, moris ho limitasaun ne’ebé ema barak labele imajina. Durante dekada rua nia laran, nia ain no liman kesi metin iha baraka kiik ida nia laran. Nia neon dadur hela iha mundu ne’ebé nia de’it mak bele kompriende.

Julião ne’ebé moris iha aldeia Ilat, Suku Tiarlelo, Postu Administrativu Atsabe, Munisipiu Ermera, iha 01 Janeiru 1992 ne’e sofre moras mental ne’ebé obriga nia familia hodi foti desizaun kesi nia iha baraka kiik ida kuaze tinan 20 ona.

Durante tinan barak nia laran, Julião hela iha baraka ida ne’ebé rabat malu ho dapur no manu luhan, ho espasu metru 1x1 ne’ebé didin ho au. Fatin ba nia atu tuur no toba nahe de’it ai kabelak.

Nia kondisaun sai aat liu tan bainhira tempu udan tanba bee nalihun tama ba fatin nia latan isin.

Julião nia inan, Alda Moreira konta, nia oan mane ne’e bainhira moris ho kondisaun ne’ebé normal. Maibé bainhira nia idade atinze tinan haat, nia sofre moras grave ne’ebé halo nia labele ko’alia no ikus mai sofre moras mental.

“Ami inan-aman buka dalan atu kura nia moras maibé susar tebes atu hetan dalan,” dehan Ilda ho matabeen, iha ninia hela fatin, foin lalais.

Nu’udar inan-aman, Ilda dehan, sira buka dalan hotu-hotu, tantu husi kultura no husi mediku nian, maibé esforsu ne’e seidauk hatudu rezultadu.

“Moras ne’e halo nia labele ko’alia, hakilar de’it loron-kalan, lakohi uza roupa, nia isin lolon molik de’it, nune’e ami deside ho fuan kanek tenke halo baraka ki’ik ida ba nia par hela, no ami tenke kesi nia ain no liman par evita nia labele halai sai ba ai-laran,” Ilda fó razaun tanba sa mak sira deside kesi Jilião.

Ba nia oan mane mesak ne’e nia neseidade, Ilda dehan, nia ho Julião nia bin na’in rua no familia sira seluk lorloron oferese hahan.

“Kuandu nia hakilar ona ne’e signifika nia hamlaha ona tenke lori ninia hahan,” katak nia.