Prezidente Repúblika respeita desizaun ne’e tanba kabe ba kompeténsia Parlamentu Nasionál nian, maibé husu ba deputadu sira mós tenke prontu atu simu bainhira Xefe Estadu ezerse ninia kompeténsia tuir lei.
“Sira nia kompeténsia atu hola desizaun ida ne’e Hola nia kompeténsia hanesan mós Prezidente Repúblika iha nia kompeténsia, órgaun soberania sira seluk mós labele interfere iha Prezidente Repúblika nia kompeténsia”, tenik nia, iha Palásiu Prezidensiál, Bairru-Pité, horisehik.
Xefe Estadu mós fó hanoin ba deputadu sira atu hanoin mós katak Prezidente Repúblika nia-kna’ar ida maka atu halo relasaun esterna ho rai seluseluk.
Tanba ne’e husu ba deputadu sira tenke hatene atu bele uza didi’ak sira kompeténsia atu bele aseita ka lae viajen Prezidente Repúblika ba ba rai li'ur.
“Problema ida seidauk fó tomada-de-pose ne’e problema internu ita nian (…) Ita labele lori ida ne’e halo fali hanesan tusan”, tenik nia.
Entretantu, ba Vatikanu nian ne’e, Prezidente Repúblika hein atu deputadu sira bele sukat didi'ak hodi uza sentidu Estadu bainhira atu foti desizaun.
Kona-ba problema seidauk fó pose ba kandidatu membru governu ne’e problema internu nian. Labele uza kestaun polítika hanesan tusan ida hodi impede mós knaar Xefe Estadu nian sira seluk.
Ba Vatikanu Interese Sarani Katólika
Entretantu, Deputadu Bankada FRETILIN, Marito Mota hatete, relasaun istóriku Vatikanu ho Timor-Leste nian ne’ebé akontese iha pasadu sei metin iha povu Timor nia memória bainhira Santu João Paulo II sama-ain iha Timor.
Vizita ne’e dada atensaun komunidade internasionál, liuliu ba nasaun Katólika no nasaun naun Katólika sira atu hamutuk hodi apoiu ba luta independénsia liu husi ámbitu polítika diplomasia nian.
Ohin loron ukun aan ona presiza Estadu Timor-Leste liu husi Prezidente Repúblika atu bele hasoru malu ho Santu Papa hodi lori povu nia naran ba hato’o agradesimentu nu'udar povu sarani Katólika.
“Vizita Xefe Estadu nian ne’e atu responde konvite Santu Papa nian, tanba ne’e Xefe estadu sei uza oportunidade ne’e hodi konvida Santu Papa mai vizita Timor”, dehan nia, iha Uma Fukun PN, horisehik.
Vizita ne’e importante tebes tanba ne’e reprezenta povu sarani Katólika iha Timor hasoru ulun boot Igreja mundiál, maibé karik Aliansa Maioria Parlamentár (AMP) la autoriza ne’e povu mak bele haree rasik.
Tanba ne’e, hanesan partidu opozisaun hein katak vizita PR nian ba Vatikanu PN bele autoriza hodi reprezenta Estadu ba iha momentu importante ne’e.