Responsável Postu Saúde Tasi-Tolu, Jezuina da Costa Craciana hatete, moras matan mean ne’e kauza husi rai-rahun tanba bainhira  udan mai mak para fila-fali sempre mosu rai-rahun, entaun ida ne'e mak afeita ba ema-nia matan.

“Hahú husi fulan-Janeiru to'o agora ita rejista pasiente matan mean hamutuk 92, husi númeru ne'e, pasiente sira mai ho matan-been ida tasak ne’e, entaun ami tenke halo tratamentu antibiótika nune’e bele prevene pasiente ne'e labele grave,” dehan responsável iha Postu Saúde Tasi-tolu, Kinta (27/06).

Kona-ba prevensaun, nia sujere, tanba rai rahun barak, entaun tenke uza masker nune’e bele prevene moras sira, Tanba kuandu taka metin inus ne’e, entaun rai-rahun labele tama, nia fiar katak sei hamenus tiha moras sira.

Relasiona ho moras matan mean, Postu Saúde Tasi-Tolu husu ba komunidade sira ne’ebé hela iha área tasi-tolu ne’e katak karik sente moras hakbesik-aan mai husi iha fasilidade saúde, atu nune’e pesoál saúde sira fó tratamentu no fó ai-moruk hodi hemu.

Médiku Espesialista Matan, iha Sentru Nasionál Matan, Júlia Rosalina Cesar Magno informa katak, moras konjungtivitis ne’e infesaun ne’ebé halo matan bubu, mean no moras, maibé la komplikasaun seluk ne’ebé afeta sira nia vizaun. Moras ida-ne’e bele kauza husi alerjia, batéria no vírus no kazu ne’ebé sira atende barak liu kauza husi batéria no virus.

“Hakarak hato’o ba ita-nia komunidade, kuandu iha matan-mean di’ak liu buka médiku sira atu hetan tratamentu, labele naran sosa ai-moruk no uza ai-moruk sein ezaminasaun husi médiku sira,” dehan nia.

Nia esplika, moras matan mean ne’e hada’et husi ema ida ba fali ema ida, liu husi prátika sira ne’ebé la ijiene hanesan ema moras matan mean uza liman de’ut matan depois liman ne’e kaer fali ba buat seluk, liu-liu odamatan no ema seluk mai kaer odamatan ne’e liman kose fali ba matan bele hetan infesaun, tanba ne’e dalabarak iha família ida hetan hotu moras matan mean.

Nune'e, nia husu ba maluk sira ne’ebé iha moras matan mean atu limita kontatu fíziku ho ema seluk no asegura iha ijiene, nune’e mak bele hakotu tranzmisaun ba ema seluk.