KM aprova proposta OJE 2025 billaun $2.6 Featured

By Mariano Mendonça Outubru 01, 2024 283
Reuniaun Konsellu Ministru. Foto:Dok. Reuniaun Konsellu Ministru. Foto:Dok.

DILI: Konsellu Ministru liu husi ninia reuniaun estra-ordinaria iha 30 Setembru, horseik, aprova ona proposta Orsamentu Jeral Estadu ba tinan 2025 ho montante billaun $2.6.

Proposta Lei Orsamentu Jerál Estadu (OJE) 2025 ne’e aprezenta husi Ministra Finansas, Santina José Rodrigues Ferreira Viegas Cardoso, ne’ebé aloka ba Administrasaun Sentrál, Rejiaun Administrativa Espesiál Oe-Cusse Ambeno (RAEOA) no Seguransa Sosiál, inklui Fundu Rezerva Seguransa Sosiál.

"Proposta Lei OJE nian ba tinan 2025 kontinua estratéjia implementasaun prioridade sira ne’ebé hatuur iha Programa Governu dasia nian, ho lema ‘Investimentu iha infraestrutura estratéjika sira, hametin ekonomia no hadi’a sidadaun sira-nia moris di’ak’,” dehan komunikadu ne'ebé Jornalista Jornal INDEPENDENTE asesu husi media Gabinete Prezidensiá Konsellu Ministru, Segunda (30/09).

Proposta ne’e formula bazeia ba Objetivu Estratéjiku sira husi governu dasia, ho hanoin atu promove dezenvolvimentu sosioekonómiku nasaun nian liu husi investimentu alvu sira iha infraestrutura estratéjika, reforsu ekonómiku no inisiativa sira ne’ebé ho objetivu atu hadi’a sidadaun sira-nia moris di’ak. 

OJE 2025 iha objetivu atu promove dezenvolvimentu ekonómiku no hadi’a kondisaun moris populasaun timoroan nian, liu husi estratéjia ida ne’ebé klaru, ne’ebé foka ba kreximentu ekonómiku ne’ebé sustentável, hadi’a servisu públiku sira no garante katak benefísiu sira husi dezenvolvimentu to’o ba sidadaun hotu-hotu.

Kona-ba infraestrutura estratéjiku, millaun $227,3 aloka ba konstrusaun, espansaun, reabilitasaun no manutensaun rede estrada no ponte sira, no mós ba implementasaun medida protesaun hasoru dezastre naturál sira, ho objetivu atu hadi’a konetividade no proteje komunidade sira husi efeitu sira husi mudansa klimátika. 

Planeia mós dotasaun sira ba reabilitasaun Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato no ba kompletasaun kabel fibra ótika submarinu ne’ebé sei liga Timor-Leste ba Austrália.  Espansaun husi rede interna fibra ótika nian sei permiti, hahú husi tinan 2025, fornesimentu husi internet ho velosidade aas iha nasaun tomak. 

Iha setór eletrisidade, OJE prevee aumentu signifikativu iha subsídiu sira ba empreza públika EDTL, E.P., ho objetivu atu hadi’a no habelar fornesimentu kontínu eletrisidade nian, liu-liu iha área rurál no remota sira, hodi garante servisu ida ne’ebé estável no abranjente liu.

Iha setór rekursu naturál sira, proposta aloka dolar amerikanu millaun 40 hodi hadi'a zona industrial sira no estrasaun petróleu no minerál sira iha kosta súl nasaun nian, hodi kontribui ba dezenvolvimentu ekonómiku no hametin seguransa enerjétika.

Iha setór finanseiru, hein investimentu millaun $5 iha kapitalizasaun Banku Sentrál Timor-Leste nian, ho objetivu atu reforsa estabilidade no reziliénsia sistema finanseiru nasionál nian.

Proposta lei ne'e aloka porsaun signifikativu ida husi gastu, besik millaun $406, hodi apoia sosiedade sivil, saúde no serbisu sosial sira. Iha dezenvolvimentu kapitál umanu, millaun $17,2 aloka ba programa formasaun profisionál no téknika, no mós bolsa estudu.  Edukasaun mós sei simu millaun $145,8 ba konstrusaun eskola foun, formasaun ba profesór sira no hametin sistema jestaun edukasionál.

Iha saúde, orsamentu aloka millaun $99.2 hodi hadi'a rede ospitál no sentru saúde sira iha nasaun tomak, aleinde millaun $14.2 ba akizisaun no distribuisaun aimoruk no ekipamentu médiku esensiál sira. 

Kona-ba protesaun sosiál, programa Bolsa da Mãe sei reforsa ho aumentu ida liu millaun $7, aumenta tan millaun $2,86 ne’ebé destina ba hadi’a saúde no nutrisaun ba inan isin-rua no labarik sira. 

Proposta inklui mós transferénsia ida husi millaun $124,1 ba Orsamentu Seguransa Sosiál nian, aumentu ida husi millaun $37,4 kompara ho tinan 2024, ne'ebé reflete espansaun husi sistema Seguransa Sosiál nian no valór husi reforma tanba idade no defisiénsia.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« October 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31