KI-PNUD Lansa Matadalan Reportajen Violensia Bazeia ba Jeneiru Featured

By Juñu 14, 2022 329
Konsellu Imprensa (KI) hamutuk ho Programa Nasaun Unidas ba Dezemvolvimentu (PNUD) halo lansamentu ba matadalan reportajen ida ba jornalista sira hodi kontribui ba asuntu pas kona ba violensia bazeia ba jeneiru iha Timor-Leste. Foto:Agustino/INDEPENDENTE. Konsellu Imprensa (KI) hamutuk ho Programa Nasaun Unidas ba Dezemvolvimentu (PNUD) halo lansamentu ba matadalan reportajen ida ba jornalista sira hodi kontribui ba asuntu pas kona ba violensia bazeia ba jeneiru iha Timor-Leste. Foto:Agustino/INDEPENDENTE.

DILI: Konsellu Imprensa (KI) hamutuk ho Programa Nasaun Unidas ba Dezemvolvimentu (PNUD) halo lansamentu ba matadalan reportajen ida ba jornalista sira hodi kontribui ba asuntu pas kona ba violensia bazeia ba jeneiru iha Timor-Leste.

Diretor Ezekutivu, Konsellu Imprensa, Rigoberto Monteiro hateten, Matadalan reportajen bazeia ba Jéneru nu’udar indikador ida ne’ebé refleta husi planu asaun nasional violensia bazeia ba jeneiru PAN-VBJ 2017 to’o 2021 nian.

Iha tinan 2021, Konsellu Imprensa ho parseria UNDP dezenvolve nota entendimentu atu hakerek kona ba planu liu husi programa spotlight nian, inisiativa ne’ebé define media nu'udar grupu aktu ida hanesan ajente ba prevensaun violensia bazeia ba jéneru iha Timor-Leste.

Nia haktuir, PAN-VBJ rekomenda komunidade komunikasaun sosial sira atu dezenvolve ba reportajem sensivel jeneru no monitoriza media nia reportajen kona ba violensia bazeia ba jeneru, tanba ne’e iha matadalan ida ne’e parte ida husi atividade dezenvolvimentu matadalan  nian ne’ebé integra iha planu estrategiku Konsellu Imprensa nian

“Matadalan ne'e elabora bazeia ba informasaun no analiza notisia ho textu imprime, dijital no reportajen televizaun sira nian, tanba ne’e matadalan reportajen ne'e kompostu husi elementu importansia sira ne’ebé sei sai hanesan guia ida ba jornalista sira,"informa Rigoberto ba jornalista sira iha salaun Novu Turismu, (13/06).

Nia esplika, elementus hirak ne’e refleta no hakerek klean kona ba violensia bazeia ba jeneru nia kontextu ne’e rasik hakerek barak liu kona ba definisaun, kauza, titlu, konsekuensia no faktus sira kona ba violensia bazeia ba jeneru.

“Elementu importansia sira ne’ebé refleta iha matadalan ne'e sei ajuda Jornalista no midia sira hodi intende didi’ak kontextu bazeia ba jéneru iha Timor no ajuda Jornalista sira oinsa halo kobertura ne’ebé klean ba asuntu violensia bazeia ba jéneru ne’ebé sensitivu tebes iha ita nia sosiedade,” afirma nia.

Konsellu Imprensa orgullu tebes ho produsaun dahuluk matadalan ida ne'e, tanba produsaun dahuluk ba asuntu ne’ebé delikadu no sensitivu tebes ne’ebé sempre hamosu diskusaun.

“Ha'u hakarak agradese ba ekipa sira hotu ne’ebé fo kontribuisaun ba produsaun matadalan ida ne'e hanesan UN spotlight inisiativa, agradese ba representante Emabaixador ne’ebé apoiu fundu ba dezenvolvimentu matadalan ida ne’e no Radio Komunidade husi munisipiu haat RAEOA,Vikeke,Bobonaro no Ermera,” tenik nia.

Iha fatin hanesan, reprezentante PNUD, Joanito Monteiro hateten, iha serimonia lansamentu mata dalan hanesan dokumentu importante ba servisu jornalizmu nian iha Timor-Leste.

“Ha'u nia parabens ba autor nain rua ba ita boot sira nia dedikasaun ikus mai ita bele produz matadalan ida ne’ebé mak sai hanesan livru importante ida atu bele sai guiaun ba ita  nia jornalista sira iha sira nia servisu lor-loron nian bainhira halo kobertura liu-liu ba kazu sira ne’ebé mak liga ho violensia jéneru,” dehan nia.

Nia argumenta matadalan ne’e sai hanesan espasu ka baze ida atu bele fasiliata Jornalista sira iha sira nia servisu lor-loron nian.

“Ho matadalan ida ne'e ha'u hanoin katak bele sai hanesan dokumentu komplementadu ida ba ita nia Planu Asaun ba violensia bazeia ba jéneru, tanba ne'e liu husi kooperasaun PNUD ho KI ikus mai ita produz matadalan ne'e sai hanesan informasaun ba ita nia maluk jornalista sira atu kombate violensia bazeia ba jéneru presija ema hotu nia kontribuisaun husi parte no nivel hotu-hotu” hakotu nia.

Enkuantu iha fatin hanesan Emabaixador Uniaun Europea, Andrew Jacobs esplika, dalaruma iha pasadu jornalizmu desepsiona vitima sira violénsia seksuál no violénsia ba bazeia jéneru nian, tanba ne’e liu husi Inisiativa Spotlight, jornalista Timoroan sira iha oportunidade atu diskute kona-ba oinsa relata Violénsia, no prosesu ida ne’e sai hanesan deskoberta no oportunidade ida atu halo reflesaun.

Nia afirma iha lansamentu dahúluk Matadalan Nasionál ba jornalista sira iha Timor-Leste mak importante teb-tebes, tanba Media iha knaar atu informa no eduka rona-nain sira, telespetador no leitor sira kona-ba violénsia seksuál no violénsia bazeia ba jéneru, efeitu, resposta, apoiu, prevensaun no planu asaun nasionál integradu.

“Ami nia misaun mak servisu atu hatán ba dezafiu estruturál sira iha setór sira komunikasaun sosiál nian no atu promove ambiente meiu komunıkasaun sosial nian ne’ebé livre, diversu no pluralızmu,” dehan nia.

Rate this item
(0 votes)
Saturnina da Costa

Jornalista Jornal Independente

https://independente.tl

Independente Digital TV