FMTL Halibur Ona Forsa Kontra MJ Carceres ‘U’ Featured

By Joenaca da Conceiçao Jullu 22, 2020 2031
Ministru Justisa Carceres. Ministru Justisa Carceres.

DILI: Front Mahasiswa Timor-Leste (FMTL) hahú mobiliza massa husi hahú husi Ensinu Sekundaria to’o Ensinu Superior sira ne’ebé eziste iha Timor-Leste hodi tau forsa hamutuk atu halo manifestasaun hasoru Ministru Justisa Manuel Carceres bainhira kontinua avansa ho esbosu lei difamasaun.

Responsavel Komunikasaun FMTL, José Cardoso Monok hatete, FMTL preparadu ona atu halo manifestasaun hasoru MJ Carceres ne’ebé hatudu ninia emosaun hodi hatete manifestasaun kontra esbosu kriminaliza difamasaun ne’e urusan (U).

“Atu halo asaun FMTL preparadu hela, no karaik Ministru Justisa nafatin ho emosaun hodi dehan urusan, ne’e ami hein hela. Tuir loloos MJ soe opiniaun ba publiku hodi haree katak públiku iha konkordansia ba lei ne’e atu ba oin ka lae, se nia nafatin dehan urusan mak ami sei tuun par harahun tiha kredibilidade husi governu ida urusan ne’e,” deklara Responsavel Komunikasaun FMTL ne’e iha UNTL, Tersa (21/07).

Kona-ba forsa ne’ebé FMTL halibur, nia informa, FMTL konsege halo negosiasaun ho Universidade da Paz, Universidade Oriental Timor Lorosa’e (UNITAL), Dili Institute of Technology (DIT), no Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL) atu halo manifestasaun kontra MJ Carceres.

“Sira hotu protu no apoiu sem rezerva,” dehan Monok iha UNTL, Tersa (21/07).

Daudauk ne’e, nia hatete, ekipa husi FMTL kontinua halo aprosimasaun ho eskola Katoliku sira, inklui mós eskola sekundaria sira, hodi bele fó apoiu ba manifestasaun kontra kriminaliza difamasaun.

Aleinde halo aprosimasaun ho Ensinu Superior sira, Monok dehan, nia parte mós kontinua halo komunikasaun ho sosiadade sivil, igreja no komunidade baibain ne’ebé la aseita ho politika Ministru Carceres hodi kriminaliza difamasaun.

Nia afirma, bainhira MJ kontinua avansa ho esbosu kriminaliza difamasaun, FMTL sei organiza maioria ema ne’ebé la aseita ho esbosu refere hodi halo manifestasaun.

“Kona-ba ema eskola sekundariu sira de’it na’in hira ona, aumenta tan ho universitariu, sosiedade sivil, taksista sira, no komunidade sira ne’ebé mak la simu esbosu lei ne’e, ne’e ema lubuk ida mak sei tuun, kuandu lei ne’e mak tama ba iha Kosellu Ministru, ne’e ami tu’un ona to’o governu kansela lei ne’e,” deklara Monok.

Iha fatin seluk, Sekretariu Jeral Konsellu Nasionál Juventude Timor-Leste (CNJTL) Mateus Lemos Soares hatete, iha semana ne’e nia laran nia parte sei realiza enkontru ho ninia membru sira hodi tau ideia hamutuk hodi bele aprezenta ba Ministériu Justisa.

Nia dehan, nia parte mós sei husu ba MJ Carceres atu halo dialogu ho sira no sei sujere atu kansela esbosu lei kriminaliza difamasaun.

Maibé, nia dehan, bainhira MJ Carceres mantein ho ninia pozisaun, CNJTL mós sei foti pozisaun hanesan ho organijasaun no entidades sira seluk hodi tuun ba halo asaun kontra esbosu lei refere.

“CNJT iha dalan rua, mak halo dialogu ho parte kompetente sira, se laiha solusuan liga ho ema barak ninia interese, CNJTL sei foti pozisaun hodi mobiliza organizasaun membru sira hamutuk ho organijasaun seluk atu halo asaun kontra lei ne’e.”

“Ita (CNJTL) iha rekursu boot ida ne’e ne’ebé mak ita bele mobiliza atu tuun hodi halo asaun atu bele hafanu estadu, oinsa atu halo desizaun ida ba ema barak nia di’ak,” dehan nia

Kona-ba lei difamasaun, Sekjer CNJTL ne’e dehan, durante ne’e TL hatudu ona ba mundu katak TL ninia demokrasia di’ak liu kompara ho nasaun seluk iha Asia, tanba fó liberdade ba ema hotu atu partisipa iha kampu demokrasia hodi hato’o sira-nia espresaun.

Maibé, nia hatete, bainhira hamosu fali lei ida hodi limita ema hotu nia liberdade atu halo espresaun, CNJTL sei hamriik hodi kontra.

“Alvu husi lei ne’e laos ba ema boot sira maibé sira halo ba povu, atu limita sira-nia liberdade no limita sira-nia partisipasaun iha demokrasia, no lei ne’e mós sei fó impaktu boot ba iha seitor media komunikasaun sira,” dehan nia.

Bainhira lei ne’e pasa duni, Mateus hatete, seitor hotu sei mate, no jornalista sira mós sei la halo notisia ne’ebé kritiku.

Molok ne’e, Ministru Justisa Manuel Carcerres deklara, sosiadade iha direitu atu halo manifestasaun.

“Sosiedade halo demostrasaun ne’e sira-nia direitu, no sira-nia urusan, labele kahur buat ida ho buat seluk, no ha’u mós labele ba dehan sira halo manifestasaun labele, ne’e ema-nia direitu no ema-nia hakarak, halo ba, maibé lei regula ita hotu-hotu,” deklara Ministru Carcerres iha palasiu governu hafoin reuniaun Konsellu Ministru, Kuarta (15/07).

Carcerres dehan, ema barak mak fó ona sira-nia opiniaun, maibé kuaze hanesan de’it, hotu-hotu deklara sira-nia pozisaun.

Tuir nia, Ministériu Justisa husu pareser laos pozisaun.

“Ministériu (Justisa) husu sira-nia pareser, laos sira-nia pozisaun. Pareser ho hanoin ne’e buat seluk, presiza ajuda malu, Ministeriu mesak hakarak rona hotu-hotu no mós jornalista,” dehan nia.

Kona-ba hanoin husi sosiadade atu avansa ho lei cybercrime, Ministru ne’e dehan, ida ne’e buat ketak ida. Tanba, lei cybercrime koalia kona-ba dadus informatika, la’os koalia kona-ba onra.

“Onra ne’e bein juridiku konstituisional ne’ebé hakerek iha artigu 36 Konstituisaun RDTL,” nia hatete.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV