Akademika no Peskizadora, Dewi Fortuna Anwar hateten, Ajensia Nasionál de Peskiza no Inovasaun hasoru malu ho Primeiru Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, hodi ko'alia liu atu halo peskiza ida kona-ba Papel Feto nian iha Timor-Leste liu liu ba feto rezisténsia iha tempu okupasaun Indonézia nian.
"Ami husi Badan Riset no Inovasi Nasional (BRIN) Ajensia Nasionál de Peskiza no Inovasaun, ho ha'u nia belun sira Objetivu ami mai Timor-Leste hodi halo peskiza ida iha Timor kona-ba papel feto nian iha tempu okupasaun Indonézia," dehan nia iha Palásiu Governu, horisehik.
Nia fundamenta, ekipa ne'e kompostu husi na'in rua Iren Gayatri ho Mário Surya Darma hodi halo peskiza papel feto iha tempu Indonézia nian no tempu iha damen inklui tempu Dezenvolvimentu hanesan agora dadaun.
"Ami nain tolu sei halo peskiza iha Timor-Leste konaba papel feto nian iha tempu rezistensia bainhira iha okupasaun Indonesia nian, tempu paz ka dame inklui tempu dezenvolvimentu hanesan agora ne’e," nia dehan.
Ho nune'e ekipa ohin hasoru PM Xanana hanesan enkontru kortezia, no atan rasik pessoal ida kleuar ona koñese nia (Xanana) kedas iha tempu Governasaun Prezidente Habibie nian, nune’e mos Iren mos antes ne’e hasoru ona Xanana iha Prizaun Cipinang.
"ohin Ami mós kolia bu'at barak kona-ba Timor-Leste ninia prosesu adezaun ASEAN no hakarak hametin fila-fali relasaun ne’ebé antes ne’e iha ona. Kona-ba peskiza ne’e ami hahu ona, Iren rasik iha esperensia ona antes ne’e iha LIPI (Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia). Peskiza ne’e kona-ba Women peace and Secrity," nia afirma.
Entretantu, PM rasik mós hakarak atu hametin relasaun amizade inklui relasaun iha ASEAN.
"Ami mos husu to’o iha ne'ebé ona preparasa TL nian no nia hatan katak ho sorumutu 1500 iha tinan ida ne’e la fasil ba TL atu partisipa to'o hotu, nune’e sei hili didi'ak ida ne’ebe mak prioridade. Ha'u mós hatete katak ami espera TL bele progresivu liu hodi dudu ASEAN ba isu sira hanesan demokrasi no Diretu Humanu, ita mos hasoru hela situasaun difisila hanesan Myanmar nune’e ho ASEAN ne’ebe konservativu ho prezensa TL ne’ebé progessivu mak sei di'ak liu tan," nia dehan.
Dewi mós afirma katak hetan ona konvite husi Prezidente Repúblika José Ramos Horta, nune'e nia mós sei hetan kondekorasaun husi estadu Timor-Leste.
Objetivu loloos hosi prezensa Dewi Fortuna Anwar iha Timor-Leste tanba hetan konvite hosi Prezidente Repúblika (PR), José Ramos-Horta atu bele fó hela Presidential Lecture ka Palestra Prezidensiál kona-bá Regional Security and Regional diplomacy iha Palásiu Prezidensiál 16 maiu tinan ne’e no nia rasik sei simu kondekorasaun hosi Estadu Timor-Leste.
"Aliende ne’e Ha’u rasik hetan konvite husi Prezidente Repúblika Ramos Horta hodi oferese Presidential Lecture iha loron kinta mai kona-ba Rejionál Security and Regional Diplomacy Chalanges and Opportunity, nune’e mos Ha’u sei hetan premiu husi Timor-Leste," tenik nia.
