Bispu Nomeadu Baukau sei Hasoru Amu Papa Featured

By Mariano Mendonca Maiu 01, 2023 984
Bispu foun Dioseze Baukau, Leandro Maria Alves. Foto:Media Sosial. Bispu foun Dioseze Baukau, Leandro Maria Alves. Foto:Media Sosial.

DILI: Hafoin Nunsiatura Apostolika Timorense anunsia ona Bispu foun Dioseze Baukau, Leandro Maria Alves. Nune'e Dom Virgilio Kardeal do Carmo da Silva Arsse Bispu Metropolitanu Dili, Bispu Maliana Dom Norberto Amaral ho Padre Alipio Pinto Gusmao sei akompaña Bispu foun hasoru Ami Papa iha Roma.

Dom Virgilio Kardeal do Carmo da Silva hateten, prosesu ne'e hein tinan ida ho balun ne'e signifika prosesu tinan ida, maibé ohin iha ona karta ne'e mai husi vatikanu hatudu bispu foun ba Dioseze Baukau, tanba ne'e semana mai hamutuk ho Bispu Maliana akompaña Amu Leandro hodi ba vizita Roma aumezmu tempu enkontru ho Amu Papa hafoin fila tuur hamutuk deside fali oinsá mak posse ba Bispu foun.

"Tuir mai ita nia Bispu eleitu Amu Leandro sei akompaña husi ami na'in tolu Amu Bispu Norberto, ha'u hamutuk ho Padre Alipio Pinto Gusmao ho Bispu eleitu ami sei ba vizita iha Roma," dehan nia hafoin anunsia Bispu foun Baukau, iha Salaun Episkupal Timorense Lesider, Kuarta (26/0).

Nia afirma, ne'e duni sei ba Roma, Tersa 5 Maiu sei hasoru malu departamentu relijiaun iha neeba no iha loron 6 Maiu audensia ho Bispu ho Bispu dezitadu ho Administradór Deosezanu Baukau sei iha enkontru espesial ida ho Amu Papa.

"Iha neeba hotu sei fila-fali mai ami sei tuur hamutuk fila-fali ho Amu Administradór Deosezanu orsida deside bainhira, ne'e orsida depende ba Dioseze Baukau hamutuk ho Amu Bispu foun bele deside bainhira mak halo konsagrasaun nian no mós toma pose amu nian," nia dehan.

Ida ne'e sei halo iha loron konsagrasaun nian sai mós tomada pose, maibé seidauk bele hatene bele fulan ida bele mós fulan rua, tanba vizita ba Roma loron 12 fulan Maiu mak foin fila mai, maibé posibilidade iha Juñu, Jullu no Agostu nia laran bele pose ona.

"Prosesu ne'e ita hein tinan ida ho balun ne'e signifika prosesu tinan ida hahu loke iha 2021 fulan Janeiru ida ne'e Nunsiatura maka hala'o prosesu ne'e tomak," nia dehan.

Nunsiatura husu ba ema lubuk ida ne'ebé mak Nunsiatura fó fiar Bispu no amu lulik sira inklui sarani lubuk ida ne'ebé Nunsiatura konfia husu atu aprezenta kandidatu. Aprezenta tiha kandidatu hirak ne'e mak orsida tais husi neeba mak ikus mai haruka naran tolu hanaran terna haruka tolu ne'e ba iha Vatikanu.

"Ne'e duni haruka ba iha neeba, to'o iha neeba naran tolu ne'e mak ita dehan Primeiru Preferensia, Segundu Preferensia no terseiru Preferensia to'o iha neeba hili ida ne'e hili ida ne'ebé dehan hili ida to'o mai iha ne'e ami fó sai de'it katak ida ne'e mak Kardeal sira hili tiha ona, hafoin aprezenta ba Amu Papa aprova agora bele fó sai ba públiku, ne'e mak amu Papa foin aprova Semana kotuk ne'e mak ita foin fó sai ne'e, ne'ebé prosesu badak ne'e hanesan ne'e," nia dehan.

Karta ne'ebé le sai ne'e mai husi Sua Santidade Papa Francisco konsekensia ba falesimentu Dom Basilio do Nasimento hafoin aprofunda peskiza poderadu reflesaun nune'e hodi nomeia hikas referendisimu novu Bispu Dioseze Baukau disponibilidade hodi nomeia Padre Leandro Maria Alves.

"Ba ita boot sira hotu karta ida ne'e mak ha'u sei lee sai karta ne'e mai husi ne'ebé, hakerek iha ne'e sub sekretu pontifisiu no karta ne'e dirije ba Nunsiatura estramente konfedensial saida mak iha karta ne'e nia laran, Nunsiatura apostolika iha Timor-Leste 20 Abríl 2023 númeru 203/2023-T," dehan nia.

Iha fatin hanesan Amu Bispu Nomeadu Leandro Maria Alves hatete, agradese ba Maromak grasa vokasaun ninian, Kristu bolu atu kontinua halo knaar oinsá mak atu lori ema hotu fila-fali ba Maromak.

"Ha'u hakarak hamutuk ho ita boot sira agradese ba Maromak grasa vokasaun ninian ne'ebé mak maromak fó mai, evanjelu ohin dader nian ha'u hanoin multi tebtebes ba ita iha momentu ida ne'e nai Maromak haruka nian oan mai dehan atu ida de'it mós labele la'o, tanba ne'e mak ita sira ne'e hotu ita nain Jesus Kristu mós bolu ita haruka ita atu bele kontinua misaun ida ne'e hodi hala'o maromak nia hakarak ida ne'e atu lori hotu-hotu fila-fali ba nai maromak ne'e primeiru," nia dehan.

Segundu hakarak agradese ba Igreja universal liu-liu ba Amu Papa Santu Padre Francisco ne'ebé mak tau konfiansa no nomeia sai Bispo Dioseze Baukau ninian.

Terseiru hakarak agradese ba Kardeal, Bispu sira no ba plenus sira hotu Dioseze tolu no mós ba sarani sira hotu ne'ebé durante ne'e nia Orasaun reza hodi husi nai Maromak hato'o fali mai saida mak maromak hakarak.

"Ita sira ne'e hein atu hatan de'it hanesan Maria dehan atan ha'u mak ne'e halo tuir ita boot nia lian, tan ne'e mak dehan papa sira nian agradese ba hotu-hotu, ba sarani hotu-hotu katak husi klerus sira hotu amu Kardeal, amu Bispu ho klerus sira hotu iha Dioseze tolu ne'e no mós ba sarani sira hotu durante ne'e ita ne'e ita reza hamutuk," nia dehan.

Kontinua husu nai maromak atu bele akompaña nafatin no mós husu ba sarani sira hotu nia Orasaun atu knar ida ne'e, hatene katak ida ne'e la'os onra ida maibé ne'e serbisu atu serbí nain Jesus Kristu ho Sarani sira iha Dioseze.

Biografia Reverendisimu Pe.Leandro Maria Alves Fatin no data Moris Ermera 10/ 05 / 1974

Estudu 1990-1993 SMAK St. Yosep Dili, 1993-1994 Anu Propedéutico, 1994-1995 Anu Espiritualidade  São Maria Vianey -Dare 1995-1998  Faculdade Filosofia  Teologia  Universitas Katolik Widya Mandira – Kupang (SAG). 1999-2001 Anu pastoral no Semináriu Menor Balide, 2001-2004 : Estudu Teologia no Institutu Superior  São Tomas Aquino Evora-Faculdade  Teologia  Universidade Katólika Portuguesa. 2014-2017 Licenciadu Teologia Dogmátika iha Universidade Pontifíciu Urbaniana Roma ORDEM SACRA.

Iha 2004-2005  Pastoral iha Paróquia Turiscai, 2005 Ordenação Diaconal, iha 2006 Ordenasun Sacerdotal, dia 8  fulan Dezembru.

Hala'o Servisu, iha 2006-2007 Vigáriu Paroquial da Se Katedral, iha 2008-2011 Perfeitu  disiplina iha Seminário Maior  São Pedro no São Paulo Fatumeta.

Iha tinan 2009-2014 Diretor  Fundasun São Paolo  Diocese  Dili. Iha 2009-2014 Diretor Executivu Conectil. 2010-2012 Secretáriu  Konsellu Presbiteral Diocese  Dili.

Iha 2011-2014 Reitor  Semináriu Menor  Nossa señora de Fátima – Balide. 2011-2014 Diretor escola Secundaria Katólika  Nossa Señora Fatima Balide. Iha 2017-2018 Vigáriu paroquial  paróquia  Katedral  Dili. Iha 2018-2023 Sekretáriu executivu  Konferênsia Episcopal Timorense (CET). 2023 Pároco  paróquia Catedral, Dili.

Realiza Serimónia Solene

Ministru Prezidensia Konsellu Ministru (MPKM) Fidelis Manuel Leite Magalhaes lori VIII Governu parabeniza ba Padre Leandro Maria Alves ne'ebé Nomeadu hanesan Bispu foun Dioseze Baukau, Govenu sei serbisu hamutuk ho Igreja atu realiza serimónia solene.

Nia haktuir, husi parte governu kontinua nafatin ho vontade tomak atu serbisu atu profunda liu tan parseria ho Igreja Katólika iha Dioseze tolu ne'e hotu ba povu Timor-Leste ninia di'ak no ba futuru ida ne'ebé nabilan liu ba Timor oan hotu.

"Ita aproveita mós oportunidade ida ne'e atu parabeniza uma Kreda Timor-Leste ba nomeiasaun referindum Padre Leandro Maria Alves ne'ebé mak hetan fiar husi Santu Padre hodi sai bibi atan ne'ebé mak sei tau matan ba iha Dioseze Baukau, kona-ba planu sira serimónia nian agora sei sedu liu para ita atu ko'alia kona-ba ba ida ne'e mais governu Sempre iha vontade hotu atu bele serbisu ho Igreja para kongretiza serimónia sira tuir mai," dehan nia hafoin reuniaun Konsellu Ministru iha Palásiu Governu, Kinta (27/04).

Nia dehan, tanba faze sira tuir mai bazeia ba iha sistema no métodu sira no dalan sira ne'ebé mak Igreja iha rasik ne'ebé mak iha Vatikanu hatuur, ne'ebé nomeasaun sai tiha ona depois sei konsagrasaun hirak ne'e hotu sei tuir ninia dalan.

"Dader ida ne'e karik ita dehan sei sedu liu, tanba konsertasaun sira  naturalmente sei evolui iha loron hirak tuir mai ita sei Serbisu hamutuk para kongretiza serimónia solene hodi marka desizaun importante ida ne'e," nia dehan.

Hafoin Timor-Leste lakon nia estimadu Bispu Dom Basilio do Nasimento husi sarani nia leet, agora iha fali ona Bispu foun na'in ida hamutuk Bispu na'in tolu iha Timor hodi nune'e kompleta fila-fali Konferensia Episkupal Timorense nian.

Ida ne'e orguillu boot ida mai sarani Katólika Timor nian tantu Dioseze Dili no Maliana no mós sente haksolok hodi bele iha Amu Leandro ne'ebé Nomeadu hanesan Bispu foun ba iha Dioseze Baukau.

"Husi parte governu nian hakarak aproveita oportunidade ida ne'e deseza votu susesu ba iha ita nia Bispu foun ne'ebé maka Nomeadu ona ba misaun boot ida ne'e hodi gia ita nia sarani sarani sira, Igreja Timor Leste sempre dezempena papel ida importante iha ita nia sosiedade tantu iha pasadu no mós prezente," nia dehan.

Espetativa boot katak Igreja sei kontinua fó ninia apoiu masimu kona-ba iha Konstrusaun nasaun TL ida ne'ebé di'ak liu no ba povu ida ne'ebé tane aas valor sira umanizmu nian solidarie valores sira nian ne'ebé deriva husi valores fundamentais ne'ebé uma Kreda hanoin.

"Ami Leandro hanesan Timor oan Amu lulik, Padre Parokia Kardeal Dili, nia jerasaun foun ida ne'ebé mak moris iha 1974 foinsa'e ida sai saserdote iha ona hafoin tinan 2000, iha meadu 2006 no halo hotu nia kursu formasaun iha Indonézia, Portugál no mós iha Timor rasik nia iha Dioseze Dili hanorin mós seminariu kona-ba filosofia ba iha seminarista sira," nia dehan.

Nia hatutan, nomeadu ba amu Leandro ida ne'e hanesan eskoilla ida ne'ebé ema hotu parabeniza Santu Padre ba desizaun ne'ebé mak nia halo ona.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV