Diretór FONGTIL Daniel dos Santos Carmo hatete, Parlamentu Nasionál iha kompetensia atu halo lei no halo alterasaun ba lei, maibé labele halo alterasaun tan de’it interese politika.

“Ita-nia preokupasaun no sosiedade nia preokupasaun mak ne’e, labele halo alterasaun ida ho interese politika,” dehan Daniel nia iha knar fatin, Kaikoli, Kinta (11/07).

Nia hatete, bainhira PN hakarak halo alterasaun ba Lei ZEESM atu kontribui di’ak liu tan ba programa ZEESM ne’e di’ak liu, maibé se halo alterasaun tanba de’it hakarak atu ukun ne’e la reprezenta ona povu ninia hakarak.

“Sei  ita altera (atu) dinamiza estatejia ZEESM (sai) di’ak atu hetan retornu ne’e bele, (maibé) se halo (alterasaun) (atu) troka malu de’it ne’e laos povu nia objetivu.”

“Pergunta mak ne’e, tanba sa tenke altera lei ZEEMS hodi hasai kompetensia Prezidente (Repúblika) nian?, atu halimar politika iha laran ou hasa’e produtividade ZEESM?. Ita tenke  husu parlamentu halo klarifikasaun,” dehan nia.

Bainhira koalia kona-ba ZEESM, tuir nia, ema ne’ebé lidera tenke iha poder politiku no lei tenke fó dalan ba nia

“Liu husi Prezidente Republika mak fó posse tanba (PR) eleitu direitamente husi povu atu nune’e (Prezidente RAEOA) simu knar bele iha autoridade hala’o serbisu ba misaun ne’ebé simu”.

Ba mandatu Prezidente Autoridade RAEOA, nia dehan, atu kontinua ka la kontinua depende ba  desizaun politika.

“Extende ou la extende ne’e desizaun iha orgaun soberania sira nian.”

Diretór ne’e dehan, osan ne’ebé investe iha Oekusse kuaze tokon ba tokon, tan ne’e di’ak liu politiku sira tau-matan didi’ak ba osan ne’e hodi bele fó retornu, la’os barullu de’it ba see mak bele kaer poder no see mak la bele.

“Uluk  hanesan ONG ami kritika katak dezenvovlimentu iha ne’eba laiha sustentabilidade no sei la fó retornu ba ita iha osan trimesteral ida, loos duni, to’o ikus akontese, (politiku) sira koalia mak  troka malu de’it.”

Ba progresu iha RAEOA-ZEEMS, Diretór ne’e dehan, la’o duni, maibé bainhira haree ho objetividade mudansa ne’e la’os iha RAEOA de’it, maibé iha Timor laran tomak la’o ona.

“Presiza fó apresiasaun ba ita-nia lider nasional hotu tanba sira-nia kolaborasaun hodi halo progressu signifikativu balun la’o ona iha ita-nia rain, hanesan estrada, aeroportu no seluk tan, maibé ita haree de’it  iha sidade, loloos ne’e halo halo balansu to’o iha area rural.”

Daniel hatutan, Timor Leste iha aeroportu, estada no otel ne’ebé di’ak, maibé presiza atu haboot investimentu hirak ne’e hodi rezulta fali retornu.

Maibé, nia lamenta tanba politiku-nain sira muda fali atensaun hodi diskuti troka malu no muda lei la hanoin ba nia sustentabilidade.