Xefe Estadu, Francisco Guterres ‘Lú Olo’ hateten, lista kandidatu membru governu ne’ebé haruka fila husu ba partidu koligasaun atu buka dalan hodi solusiona.

“Membru governu na’in sia ne’ebé seidauk simu tomada de pose ne’e solusaun partidu koligasaun ninia, ne’e la'ós solusaun Prezidente Repúblika ninian”, dehan nia, hafoin serimónia selebrasaun Aniversáriu FALINTIL ba dala XLIII, iha Kuartél Jenerál F-FDTL, horisehik.

Prezidente Repúblika hateten, rezolve solusaun sira na’in sia ninia ne’e maka di’ak liu, ka solusaun nasaun ninia maka di’ak liu? Ida ne’e maka Xefe Estadu hakarak husik hela.

“Se sira maka prontu substitui ona ne’e Xefe Estadu fó tomada de pose ne’e laiha problema”, tenik nia.

Entretantu, liu husi selebrasaun loron FALINTIL ba dala XLIII, Xefe estadu hateten, selebra ne’e iha momentu espesiál ba Estadu Timor-Leste. Balun bolu krize, balun bolu impase.

“Ha’u hili bolu dezafiu. Liafuan dezafiu ezije espíritu kriativu. Dezafiu foun ida ne’e ezije ita-nia kapasidade no matenek, liu husi diálogu, ko’alia oin ba oin, ho laran nakloke, ho vontade atu hetan solusaun di’ak liu ba ita nia povu no nasaun”, dehan nia.

Nu’udar Prezidente Repúblika, buka ko’alia nafatin ho Primeiru Ministru atu haree oinsá garante governasaun di‘ak iha ninia mandatu tinan lima. Ne’e Xefe Estadu ninia obrigasaun, nu’udar Prezidente Repúblika, tuir Konstituisaun haruka.

Na’in rua halo hela diálogu. Ho ulun malirin no respeitu ba ida-idak ninia kompeténsia ne’ebé hatuur momoos iha ita-nia Lei inan. Ohin oportunidade di’ak ida atu lideransa polítika no povu tomak fanu-aan ho espíritu FALINTIL nian.

Iha fatin hanesan, Xefe Estadu Majór Jenerál, Lere Anan Timur hateten, maski ohin loron bele iha impase polítika, maibé nu’udar militár tenke tau fiar nafatin ba lider sira bele rezolve problema sira ne’e. Tanba ohin loron lider sira ne'ebé mak kaer ukun iha nasaun ne’e mesak ema FALINTIL.

Ne'e duni, soldadu jerasaun foun iha forsa armada tenke dixiplina no responsabilidade tanba jura ona prontu hasoru saida de’it kuandu nesesáriu promete vida. Hahalok sira ne’e mak FALINTIL sira halo tiha ona iha tinan 24 nia laran.

Entertantu, Lista kandidatu membru governu ne’ebé Presidente Repúblika pondera, la'ós kompeténsia Tribunál Rekursu nian ne’e kompeténsia governu ho prezidente Repúblika.

Presidente Tribunál Rekursu, Deolindo dos Santos hatete, públiku preokupa hela ho situasaun ne’e maibé tribunál laiha kompeténsia atu ko’alia kona-ba ida ne’e.

Nia hatutan, ema sira ne’ebé Prezidente Repúblika suspende dehan komete krime, maibé to’o iha desizaun mak foin bele hatene ema ne’e komete krime duni.