Prezidente Tribunál Rekursu, Deolindo dos Santos hateten, fiskalizasaun preventiva ba diploma levantamentu estraordináriu ne’ebé aprova husi Parlamentu Nasionál agora iha prosesu hela.

“Prezidente Repúblika fiksa prazu ne’ebé konstituisaun maka hateten atu bele foti desizaun iha semana ida ne’e nia laran,” dehan nia, iha Palasiu Prezidensiál, Bairru-Pité, horisehik.

Nia dehan, labele fó ninia opiniaun antesipada ba rezultadu fiskalizasaun preventiva tanba nia mós envolve iha prosesu foti desizaun.

“Ha’u nu’udar Prezidente Tribunál Rekursu no mós juis ida ne’ebé atu foti desizaun ba prosesu ida ne’e ha’u labele fó ha’u nia opiniaun antesipada ba buat sira ne’ebé ha’u rasik sei deside tuir mai,” hateten nia.

Antes ne’e, iha loron 3 Agostu 2018, Parlamentu Nasionál hataan ona pedidu Supremu Tribunál Justisa ne’ebé Tribunál Rekursu maka tutela hodi halo fiskalizasaun abstrata ba konstitusionalidade husi proposta lei levantamentu estraordináriu orsamentu millaun $140 husi Fundu Petrolíferu.

Governu garante Dotasaun Orsamentu Temporaría (DOT) ne’ebé Xefe Estadu, Francisco Guterres ‘Lú-Olo’, haruka fila ba Tribunál Rekursu halo preventiva ba lei orsamentu ba karakter urjénsia.

Ne’e Duni, Governu garante DOT ne’ebé Governu haruka ba Prezidente Repúblika atu aprova bazeia ba Konstituisaun RDTL.

Ministru Reforma Lejizlativa Asuntu Parlamentár, Fidelis Magalhães Leite hateten, Tribunál Rekursu husu Governu nia pozisaun, maibé responde ona, tanba ne’e sei avalia nune’e iha semana oin delibera bainhira proposta lei autorizasaun Governu haruka mai.

“Governu ho konxiénsia tomak fiar katak ne’e konstitusionál dalan ida ké diak liu mak tuir lei”, Dehan Fidelis, iha Uma Fukun PN, horisehik.

Nia dehan, Governu hakotu ona opsaun sira ne’ebé mai ho Konstitusionál, tanba Governu sempre mai ho opsaun téknika jestaun bainhira Tribunál Rekursu konsidera inkonstitusionál.

Ne’e duni, Governu sei buka solusaun di'ak bainhira Prezidente Repúblika veta DOT, atu funsiona mákina estadu durante fulan Jullu ho Agostu.

Nune’e, Deputadu Bankada Partidu Demokrátiku (PD) Adriano do Nascimento hateten, Governu la presiza halo lei Orsamentu Jerál Estadu, tanba Lei Orsamentu Jerál sei aplika ona katak bainhira orsamentu iha kaixa Estadu menus husi millaun $200, Governu iha devér informa mai PN atu foti osan Funde Petrolíferu atu uza maibé tenke iha kritériu.

Adriano dehan, bainhira Oitavu Governu mak uza Lei Orsamentu Jerál do Estadu 2017 ne’e lalais liu bainhira Governu atu dada osan Fundu Petrolíferu, maibé Governu hakarak halo lei foun mak prosesu dada naruk liután.

Tanba ne’e opozisaun hakarak Governu uza Orsamentu Jerál bazeia ba Artigu 09/2017, ne’ebé Governu dada osan fundu Petrolíferu nune’e halo relatóriu hodi haruka ba PN.