Sosiedade Sivil Konsidera Servisu IX Govenu iha Loron 120 La Hatudu Rejultadu Featured

By Ivonia Varela Novembru 08, 2023 1800
Diretór Ezekutivu Luta Hamutuk (LH) José Alves da Costa. Foto:INDEPENDENTE/Ivonia. Diretór Ezekutivu Luta Hamutuk (LH) José Alves da Costa. Foto:INDEPENDENTE/Ivonia.

DILI: Hafoin hetan pose iha loron 01 fulan-Jullu tinan ne’e, membru IX Governu Konstituisional ida-idak hala’o ninia servisu tuir planu no programa ba loron 120 nian. Nune’e, iha loron 03 fulan-Novembru Nono Governu Konstitusionál kompleta ona loron 120, maibé sosiedade sivil konsidera servisu Governu nian durante ne’e hatudu rejultadu zero.

Diretór Ezekutivu Luta Hamutuk (LH) José Alves da Costa hatete, programa IX Governu Konstituisionál ne’ebé realiza iha loron 120 nia laran, hahú husi loron 03 fulan-Jullu até loron 03 fulan-Novembru tinan 2023, ne’ebé atu resolve problema sosial hanesan hatun folin sasan nesesidade baziku nian, pasaporte, kombustivel inklui saúde maibé realidade hatudu zero.

“Bazeia ba partidu CNRT nia programa hare katak durante Oitavu Governu la halo buat ida. Tanba ne’e, orientasaun  IX Governu ne’ebe iha katak tenki rezove problema sosial liliu ema hamlaha tanba sasan folin karun, pasaporte, folin kobustivel ne’ebé kontinua sa’e inklui saúde, maibé rezultadu la iha,” dehan nia ba Jornalista INDEPENDENTE iha knar fatin, Luta Hamutuk, Farol, Dili, (08/11).

Sosiedade sivil haktuir, antes ne’e oitavu governu hasa’e ona taxa ba pursentu lima (5%) maibé folin nesesidade bázika la sa’e mantein ho folin ne’ebé iha, maibé ho prezensa IX Governu nian ne’ebé iha, sira hatun ona taxa ba 2,5%, maibé folin sasan kontinua sa’e maske stok ne’e tuan.

Tanba ne’e, Sosiedade Sivil hare katak promesa IX Governu nia ho lia-fuan mamuk de’it.

La’os ida ne’e deit, maibé tuir Sosiedade Sivil nia observasaun hare katak, Governu ida ne’e hanesan foin ukun halo kontenti an hodi soe rai-rahun povu nia matan hodi kontenti iha terus nia leten.

Iha sorin seluk, Akádemiku husi Universidade Nasionál Timor-Lorosa’e Camilo Ximenes hatete, IX Governu nia programa ne’ebé hala’o durante loron 120 nia laran, iha pursentu 30 mak programa ne’e la’o, maibé iha pursentu 70 seidauk la’o, signifika membru Governu balun seidauk hatudu ninia promesa iha loron 120 ne’e.

“Ami nia hare pursentu 70 ita seidauk hare tanba Ministeriu barak ninia servisu sira ita lahatene, saida mak sira halo ona no saida mak Ministeriu sira presiza esforsu nafatin,” dehan Akádemiku.

Entretantu, molok ne’e, sosiédade sivil liu husi Asia Justice And Rights (AJAR) husu Primeiru Ministru, Kayrala Xanana Gusmão, atu kumpre komprimisiu bainhira simu tomada de pose, iha loron 1 Jullu 2023.

"Ita hein agora loron 120 kompleta ona, ita hein estetmentu husi Primeiru Ministru nian ne'e ita hein hakarak tau ba prátika iha ukun tuir mai. Tanba ita hatene momoos katak Ministru sira ne'ebé tutela iha nono governu konstituisionál ne'e barak la hatudu prestasaun di'ak iha servisu loloos," dehan Peskizadór AJAR, Inocencio de Jesus Xavier, iha knaar fatin Faról, horisehik.

Nia dehan, hanesan problema ai-moruk iha ospitál kontinua laiha nafatin, problema pasaporte ema dudu-malu, eleisaun suku sabaraut, karik ne'e tama ona nota Primeiru Ministru atu haree ida ne'e.

"Komprimisiu Primeiru Ministru nian ba eleisaun Komisáriu KAK to'o ohin partidu hotu-hotu laiha vontade atu rezolve, ita la hatene auditória sira agora la'o to'o iha ne'ebé husu Primeiru Ministru mak tenke prova ba públiku katak servisu ida ne'e nia halo duni. Husu ba Primeiru Ministru atu konxisténsia iha ninia deklarasaun sira, se iha loron 120 la halo povu sei foti fila fali ukun iha tempu tuir mai," hatete nia.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV