“Tanba ita iha pensaun vitalisia, maibé ita iha hanoin ba futuru ita atu integra pensaun vitalisia ne’e ba iha seguransa sosiál,” dehan Signi Chandrawati iha PN, Kinta (23/07).
Nia hatete, politika governu nian ba futuru eis titular sira kada fulan tenke kontribui ba seguransa social, tanba daudauk ne’e kada fulan sira la kontribui, maibé hetan nafatin pensaun vitalísia.
“Tan ne’e mak hanoin katak iha vontade ida ne’ebé ke governu propoin ona no hetan mós apoiu husi deputadu sira hotu katak semana oin sira sei deskuti,” nia dehan.
Kona-ba proposta ne’e, nia esplika, proposta ne’e mosu tanba ho hanoin katak pensaun vitalisia ne’e fó de’it ba eis titular sira, maibé baihira sira moras ka hetan asidente pensaun refere la kobre ba ne’ebá.
Tan ne’e, nia dehan, governu fó obsaun balun atu eis titular sira mós kontribui ba seguransa sosial hanesan mós sidadaun baibain, nune’e bainhira sira la serbisu ona sira bele uza osan husi seguransa sosial.
“Sekuandu lakohi hetan direitu sira ne’e, entaun sira uluk simu ne’e mantein, maibé iha futuru hotu-hotu tenke kontribui, hahú husi órgaun soberania haat (4) hanesan, Eis Prezidente Repúblika, Eis Prezidente Parlamentu Nasionál, Eis Primeiru Ministru no Eis Prezidente Tribunál Rekursu, ne’e tenke kontribui no to’o ikus mak reklama direitu,” nia hatete.
Maibé, nia dehan, se eis titular sira lakohi tanba konsidera katak pensaun ne’e natoon ona, sira la hetan direitu ba seguransa sosial.
“Iha lei seguransa sosiál hatete, sidadaun hotu-hotu hanesan, hahú husi Prezidente Repúblika to’o sidadaun bainbain no laiha esepsionál. Pursesuntu hanesan de’it katak 6% husi empregadór no 4% husi traballadór sira,” dehan nia.
Nia dehan, inisiativa ne’e mosu bazeia ba politika ne’e aprova husi Parlamentu Nasionál ne’ebé integra iha programa Governu Konstitusionál daualu no mós kompromisu eleitorál ne’ebé promete sei halakon pensaun vitalísia no hakarak kria justisa sosiál ba ema hotu.
Iha fatin hanesan, Vise Prezidente Komisaun A, Deputadu Francisco de Vasconcellos apresia ho politika governu nian hodi halakon pensaun vitalisia.
Nia hatete, iha semama oin, Komisaun A sei deskuti proposta ne’e hafoin hato’o relatóriu no pareser ba plenária molok halo diskusaun ho governu.
“Proposta ne’e relevante, tanba tenke halakon duni pensaun vitalísia ne’e. Durante ne’e ema dehan lei pensaun vitalisia ne’e la di’ak, ne’e mak ita atu halo di’ak ne’e, tanba ne’e tenke halo revogasaun,” dehan Deputadu Vasconcelhos.
Nia hatutan, uluk iha kampaña, partidu hotu foti ida ne’e hanesan komprimisiu politiku, tanba konsidera lei pensaun vitalisia ne’e la justu.
“Ita halo halo mudansa, ita halakon ida bé uluk deputadu sira ne’ebé la serbisu ona maibé simu 60%, 70% husi nia salariu ne’e ita halakon tiha,” dehan nia.
Nia dehan, titular sira kada fulan bele kontribui ba seguransa sosial, nune’e bainhira la serbisu ona bele reklama sira-nia direitu.
“Hanesan tabung de’it, to’o tempu sei simu husi osan ne’ebé mak durante ne’e tabung ona. Laiha ona ida bé dehan pensaun vitalisia, tuur de’it simu ona, nia xavi mak ne’e, ita halakon lei pensaun vitalisia,” dehan nia.