Prezidente Institutu Nasionál Kombatente HIV/SIDA (INKSIDA), Daniel Marçal informa, tuir dadus ema na’in rihun rua mak pozitivu HIV/SIDA. Husi númeru ne’e maioria ho idade joven.
"Barak liu ne'e joven tanba joven sira faila iha implementa domin ba malu liu husi namora," dehan Prezidente INKSIDA Daniel, bainhira halo sosializasaun iha Eskola 10 Dezembru, Komoro, Segunda (24/02).
Tanba, nia dehan, joven sira hanoin namora ne'e atu halo relasaun sexual.
Maibé, tuir Daniel, namora ne’e la'os atu halo relasaun sexual, tanba se feto isin-rua ona tenke para eskola no balun soe bebé.
"Tuir dadus virus ne'e afeita barak liu joven sira, dois mill ital, mate 400 ital, drop out mós barak ona, tanba ne'e ita esforau maka’as, obrigadu barak ba media sira partila informasaun hodi salva ema barak tebes, maske INKSIDA la ba foho, maibé liu husi media nia hakerek, imprime, online, ema mundu tomak asesu," nia dehan.
Kona-ba sensibilizasaun ba estudante sira iha eskola 10 Dezembru, nia dehan, sensibilizasaun ho tema ‘Mai ita hamutuk proteze Timor-Leste husi problema transmisaun virus HIV’ atu reforma estudante sira-nia mentalidade atu sira bele iha pensamentu ne’ebé di’ak.
"Ita hakarak mai reforsa sira-nia mentalidade ne'e hodi joven nia pensamentu ida di’ak, tenke reforsa ho informasaun kualidade hodi fasilita sira bele alkansa sira-nia futuru, joven barak tebes tenke sai jerasaun foun kontinuador, sai ema ne'ebé benefisia ba Estadu ida ne'e, ba uma laran, ba dezenvolvimentu."
Nia hatutan, joven sira barak mak ransu la hanoin sira-nia futuru. Sira la hanoin inan-aman investe ne'ebé barak ba sira-nia moris.
"Joven barak mai eskola ne'e sira nia inan-aman barak mak la fasil buka osan, maibé inan-aman sira esforsu maka’as la haan no la hemu loron ida tau osan hodi asegura oan sira-nia moris, futuru aban-bainrua nian, oan barak la hanoin to'o ba iha ne'ebà, hanoin osan ne'e monu husi loron leten, oan sira hanoin hetan osan ne'e fasil loos, haluha tiha inan-aman nia esoforsu," nia dehan.
Iha fatin hanesan, reprezentante Diretór Eskola 10 Dezembru, António Rangel Pinto mós hatete, apoiu ho programa INSIDA tanba importante loos ba joven sira oinsa halo prevensaun ba HIV/SIDA.
"Agradese ba INSIDA nian programa ne'e importante loos hodi prevene joven sira husi moras HIV, tanba moras laiha atu kora virus ne'e, maibé husi programa ida ne'e bele fahe informasaun ba joven sira hodi halo prevensaun ba an rasik," katak nia.
Eskola 10 Dezembru husu INKSIDA atu programa ne'e labele para de’it iha ne'e, maibé kontinua nafatin hodi fó hanoin ba joven sira atu bele kompriende didi’ak virus HIV/SIDA.
"Tempu seluk bele mai fali iha eskola ne'e tanba estudante barak mak ohin la partisipa no programa ne'e importante loos ba alin joven sira-nia saude," katak nia.