“Empreza ki’ik hatudu sira-nia vontade diak transforma ita-nia produtu agrikula ba produtu industriais, ita identifika produtu lubuk ida mak ne’ebé hanesan materia prima ou produtu ne’ebé transforma ona ba iha produtu industria liu husi implementasaun valór akresentadu ba ita-nia produtu sira ne’e,” dehan Ministru ba Jornalista sira iha Salaun retiru Dare, Tersa (27/02).
Governante esplika, empreza sira husi rai-liur hakarak mai investe sei fó oportunidade tanba ne’e produtu hirak ne’e presiza hasa’e kuantidade produsaun hodi nune’e bele iha balansu entre esportasaun no importasaun.
Nia esplika, durante ministériu nia vizitasaun ba empreza nasional sira, nune’e emprezáriu sira dehan tempu ona atu redúz produtu sira husi rai liur, tanba sira pronto ona atu atende konsumu nasional, maske Timor-Leste adopta merkadu livre.
“Ita nia produsaun sira hanesan masin, kafe, manutolun, bee mineral, ne’e prontu ona atu atende konsumu nasionál no bele mós halo esportasaun tanba iha vizita balun kompanha bee minerál sira ne’e, sira dehan tempu ona atu redus ona esportasaun maske ita adopta merkadu livre maibé ita mos tenki proteje ita nia industria,” nia esplika.
Ministru salienta katak, produtu hirak ne’e balun atinji ona pursentu 75 (75%), tan ne’e bele akomoda ona iha merkadu nasionál. Tan ne’e hanesan oportunidade atu halo ona survei merkadu hodi hare kapasidade produsaun kompaña no kapasidade konsumu nasionál nune’e bele implemeta polítika subtituisaun importasaun ne’e.
Nia akresenta, husi atividade hirak ne’e governu suporta husi pólitika hanesan lei, regulamentu sira ne’ebé bele fó asesu ba iha kompaña sira atu nune’e bele seguru bele senti asesível ba polítika no fó vantajem ba sira hodi hala’o aktividade ekonómiku rai-laran mós fó oportunidade ba sira hodi identifika mós potensidade sira seluk.
“Tanba ita koalia ona kona-ba dezenvolvimentu ekonomia, signifika asesu ba ekonomia ne’e importante no ba promosaun mós importante, no asesu ba oinsá sira bele halo mudansa ba iha sira nia impreza ne’e bele jere ho di’ak no bele hamenus ona ita-ita nia ekonomia,” nia hakotu.
