Kordenador Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha Timor-Leste, Rui Maria de Araújo informa, ohin loron 24 fulan-Marsu 2021, Sala Situasaun Sentro Integrado Jestun Krize deteta tan kazu foun 21, husi munisipiu Dili na’in 20 no Munisipiu Baucau na’in 1.

“Kazu foun na’in 21 ne’e iha mane na’in 11, feto na’in 10. Nune’e ema sintomátiku na’in 4 no ema asintomátiku ka la hatudu sintomas na’in 17,”dehan nia liu husi telekonferensia iha CCD, (24/03).

Nia esplika, iha Munisipiu Dili iha kazu foun 20, ho detalles hanesan tuir mai,

Kazu pozitivu 3, hela iha Aldeia Bidau Mota-klaran, Suku Bidaun Santana, Postu Administrativu Cristo Rei. Pozitivu hirak ne’e kontaktu-besik ho kazu iha cluster hanesan, ne’ebé anunsía horiseik.

Kazu pozitivu 7, hela iha Aldeia 20 de Setembro, Suku Bebonuk, Postu Administrativu Dom Aleixo. Pozitivu hirak ne’e kontaktu-besik ho kazu iha cluster hanesan.

Kazu pozitivu 4, hela iha Aldeia Sagrada Familia, Suku Bidau Santana, Posto Administrativu Cristo Rei. Pozitivu hirak ne’e kontaktu-besik ho kazu iha cluster Too Baru II.

Kazu pozitivu 2, hela iha Aldeia Bekusi-Sentru, Suku Becora, Posto Administrativu Cristo Rei. Pozitivu sira ne’e, 1 kontaktu besik ho kazu ida iha cluster 20 de Setembro, 1 kontaktu-besik ho kazu iha cluster HNGV.

Kazu positivu 1, iha fatin quarentena Hotel Ramelau. Kazu ida ne’e hela iha Aldeia Ramelau. Ekipa konjunta sei buka-tuir hela ligasaun ho cluster sira ne’ebé iha ona.

Kazu pozitivu 1, hela iha Aldeia 30 de Agosto, Suku Comoro, Postu Administrativu Dom Aleixo. Pozitivu ida ne’e deteta iha atividade vijilánsia sentinel iha Sentru Saúde Comoro. Ekipa konjunta sei buka tuir hela ninia ligasaun ho cluster sira seluk.

Kazu pozitivu 1, hela iha Aldeia Metin I, Suku Comoro, Postu Administrativu Dom Aleixo. Pozitivu ida ne’e kontaktu-besik husi kazu ida iha cluster 20 de Setembro.

Kazu Pozitivu 1, hela iha Aldeia 02, Suku Fatuhada, Postu Administrativu Dom Aleixo. Pozitivu ida ne’e deteta iha atividade vijilánsia sentinel iha Sentru Saúde Comoro. Ekipa konjunta sei buka tuir hela ninia ligasaun ho cluster sira seluk.

Ho nune’e, kazu detetadu ka pozitivu iha Munisipiu Dili husi loron 7 fulan Marsu 2021, to’o ohin, 24 fulan Marsu tinan 2021, hamutuk hotu 217.

Bazea ba informasaun ne’ebé ekipa konjunta saúde nian rekolle fahe ba cluster 42, namkari iha instituisaun 4, eventu 1, fatin kuarentena 2, suku 14, iha Postu Administrativu D. Aleixo, Vera Cruz, Nain Feto no Cristo Rei. Husi cluster 42 ne’e,.

Iha cluster 14 maka semana 1, loron 6, la iha kazu foun. Cluster 20 de Setembro, Suku Bebonuk, husi loron 14 to’o ohin sei ativu nafatin. Total iha ona 57 kazus detetadus.

Iha loron 10 nia laran aumenta husi kazu detetadu nain 2 ba 57. Husi 57 kazus ne’e, mane 23, feto 34. Idade tinan 14 mai kra’ik : 9. Idade tinan 15-59: 47: Idade 60 ka ka bo’ot liu.

Iha Munisipiu Baucau, ohin iha kazu foun 1. Kazu ida ne’e, kontaktu besik husi Aldeia Builé Suku Babú. Hamutuk hotu iha Baukau iha 20 Kazus detetadus, iha cluster 7.

Husi horiseik mai ohin teste PCR (teste swab) hamutuk 971 no  husi tersa horiseik no aumeta ohin nian, teste PCR ba ema atu hetan autorizasaun esepsionál sai husi serka sanitária husi Munisipiu Dili hamutuk 344.

SIJK apelu nafatin apela ba populasaun ne’ebé saí husi Dili ba munisipiu sira seluk, entre dia 5 to’o dia 9 de Marsu madrugada, molok serka sanitaria hahú tama iha vigor iha Dili, atu favor ida aprezenta-an ba autoridade saúde sira ne’ebé besik-liu, iha imi nia hela fatin, hodi bele hetan atendimentu.

Apela mós ba komunidade iha munisipiu sira hotu, wainhira hatene kona-ba ema ruma ne’ebé sai husi Dili molok serka sanitaria hahú iha Dili, halo favor informa hela autoridade sira atu bele halo atendimentu ba sira.

Apela mós ba populasaun iha Munsipiu Dili no mós Munisipiu sira seluk: wainhira sente isin manas, kakorok moras, inus-ben, mear, favor hakat ba Sentru Saúde ne’ebé besik-liu atu bele hetan atendimentu.

Apela ba populasaun Timor-Leste tomak, liu-liu iha Munisipiu Dili, Baucau, Viqueque ho Lautém, atu nafatin hakmatek iha uma-laran. Favor lalika buka halibur malu. Wainhira sai husi uma, labele haluha proteje-an nafatin ho meius hanesan,

(a) Uza mascara;

 (b) fase liman beibeik ho sabaun ka dezinfetante ruma;

(c) evita kose liman ba matan, inus ho ibun;

(d) wainhira kumprimenta malu, lapresiza ka’er liman, bensa-liman, rei-malu ka haku’ak malu;

(e) evita halibur malu barak;

(f) hamri’ik ka tur do’ok husi ema seluk, mínimu metru ida ho balun. -ninin no rohan.

Jornalista: Saturnina da Costa

Editor: José Sarito Amarala