AJAR La Aseita ME Interpreta Norma Legál Ne’e Liu Fali Realidade Featured

By Ivonia Varela Fevereiru 20, 2024 442
Peskizadór AJAR Inocensio de Jesus Xavier. Foto:INDEPENDENTE/Ivonia. Peskizadór AJAR Inocensio de Jesus Xavier. Foto:INDEPENDENTE/Ivonia.

DILI: Relasiona problema profesor kontratadus sira ne’ebé dadaun ne’e sai pólemika iha (ME), mak Sosiedade Sivil husi Asia Justice And Rights (AJAR), la aseita Ministeriu Edukasaun (ME) interpreta norma legál ne’e liu fali realidade.

Peskizadór AJAR Inocensio de Jesus Xavier hatete, problema profesor kontratadu la’os foin akontese maibé akontese dezde tinan 2003 ona tanba saída la rezolve, lei Nu.31/2023, 31 de Maiu ne’e dekretu lei, lei lejislasaun bele halo proposta hodi rezolve tanba sa mak labele.
Nia dehan, se hakarak, interpreta norma de’it sem baze direitus umanus ne’e laloos, prinsípiu normativus tenki haree ba aspetu lubuk ida, ko’alia konaba enkuadramentu legais ne’e mak labele muda, maibé ba ejizénsia profesór kontratadu sira ne’e ko’alia kona-ba ejizénsia humanidade la’os normativus.
“Normativus barak kebra lei no direitus umanus ita husik de’it nune’e, agora profesór sira, ita husik de’it nune’e labele hanesan ne’e, ba asesór sira labele intrepreta norma legál ne’e liu fali realidade ha’u la aseita, tan ohin loron mai hamrik iha ne’e mos mai husi formasaun profesores,” dehan Peskizadór AJAR iha ambitu hala’o audénsia ho ME iha Sala VIP Vila-Verdi, Segunda (19/02).
Nia afirma, ema sira ne’ebé dadaun ne’e sai Diretór, Asesor ne’e mos mai husi profesor sira ne’ebé dadaun ne’e hare la vale ne’e, tan ne’e AJAR husu ba asesór ME nian labele taka an mai ho normativus no la interpreta.
“Por favor ita labele mai taka an kedas normativu interpreta tanba ida ne’e dekretu lei iha lejislasaun no proposta ida bele rezolve tanba sá mak labele,” nia husu.
Hatan ba kestaun ne’e, Ministériu Edukasaun (ME) husu ba parte hotu-hotu atu labele obriga atu viola lei ka regra sira Timor-Leste, tanba engresu espesial implementa tuir lei ne’ebé Oitavu Governu hatuur ona.
Porta Voz Gabinete-ME, Filipe Rodrigues Pereira, hatete, Relasiona ho Ingresu Espesiál ba eis-professores kontratadus tinan 2023 ne'ebé sai polémika iha públika, implementasaun Ingresu Espesial nu’udar polítika VIII Govermu nian, ne'ebé hatuur iha Dekretu-Lei Nu 31 2023, 31 de Maiu.
Nia dehan, husi aspetu humanu no sosial, ME kompriende teb-tebes sentimentu, preokupasaun no opiniaun sira husi parte hotu ligadu ho ingresu espesial ba eis-profesores kontratradu sira, maibé ME mos hakarak husu ba parte hotu, labele obriga ME atu viola lei ka regra sira iha rai doben TL.
Tan ne’e, ME husu mós atu eis-dirijente MEJD nian, husi VIII Governu atu bele esplika ho diak no loloos kona-ba pólitika VIII Governu nian ne'ebé hatuur iha Dekretu-Lei Nu. 31/2023 konaba Estatutu Kareira Dosente, lia-liu liga ho art. 11 kona-ba lala’ok tormak ingresu espesial ba profesores kontradu 2023 sira. Tanba sá mak Dekretu-Lei 31/2023, 31 de Maiu la akomoda eis-profesores kontratadus 2023 ba ingresu espesial.
Gabinete Ministériu esplika, Relasiona ho prosesu ingresu espesiál ba eis-profesores kontratadu sira, ME mos bazeia ba Despaisu husi KFP iha loron 14 Novembru 2023, nu.12433/2023/CFP, ne'ebé asina husi Prezidente KFP, Faustino Cardoso Gomes, iha despaxu refere: determina katak, eis-profesores kontratadu sira tenki aprezenta ultimu avaliasaun dezenpeñu husi tinan 2021 ka 2022 nian nu’udar mós kritéria ida atu tama ba ingresu espesiál.
“Ami afirma dala ida tan katak, ingresso especial ne'ebé ME halo ona iha Dezembru 2023 bazeia Dekretu-Lei nu. 31/2023, 31 Maiu, ne'ebe VIII governo aprova no reforsa mos husi despaixu Prezidente KFP Faustino Cardoso Gomes iha 14 de Novembra 2023, ho Despaixu 12433/2023/CFP,” dehan Porta Voz liu husi Konferensia Imprensa ne’ebé hala’o iha Sala VIP-ME Vila-Verde, Segunda (19/07).
Porta Voz dehan, Iha Dezembru tinan 2023, ME halo ona ingresu espesial iha 4.600 resin professor kontratadu sira tanba priense kriterius tuir artiga 11 Dekretu-Les 31-2023, hanesan avalisaun dezempenhu 2021.
“Infelizmente, eis-profesores kontratadus tinan 2023 hamutuk 1499 labele tama ba ingresu espesial tamba la priense kriteriu, sira la iha ultimo avaliasaun dezempenha tinan 2021 ho 2022 nian ne’ebe rejistadu iha Sistema Integralu Gestão Administrasaun Publikat (SIGAP)-Komisaun Funsaun Públiku (KFP),” nia hakotu

Rate this item
(0 votes)
Last modified on Tersa, 20 Fevereiru 2024 17:40

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« September 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30