Hakmatek iha Maromak Mahan, Juiz Constancio Featured

By Martinha Gusmao Fevereiru 20, 2018 3478
Matebian Juiz Constancio Matebian Juiz Constancio

“Ha’u sei fila fali ba, ba Maromak ha’u Aman, ha’u Na’i …” kantigu ne’e fera neneik lokraik nia hakmatek. Sona neneik fuan ne’ebé kanek ona. Matabeen ne’ebé maran turuk hodi habokon hikas hasan.

Nia, ema ne’ebé durante tinan barak nia laran dedika an tomak hodi servi ema ne’ebé buka justisa, fila hikas ona ba Aman Maromak nia kadunan Santu.

Iha 18 Fevereiru 2018, tuku 8.30 kalan, Constancio Barroz Basmeri husik hela mundu ne’e iha Ospital Nasionál Guido Valadares (ONGV) ho idade tinan 50 resin. Constancio husik nia feen ho oan na’in neen (6), feto 2 no mane 4.

Seitór justisa iha Timor Leste sente lakon boot ida. Constancio koñesidu nu’udar ema ne’ebé iha prinsipiu hodi defende justisa. Ida ne’e prova bainhira nia moras no toba hela iha ospital nia sei esforsu an atu bele lidera prosesu julgamentu ne’ebé molok ne’e nia marka tiha ona.

“Nia hakas an ba duni julgamentu ne’ebé nia marka ona. Nia feen dehan ‘Ó labele ba tanba Ó sei moras hela’, maibé matebian ne’e hatan ba nia feen katak ‘lae, ida ne’e ha’u-nia knar, ha’u tenke hala’o duni’,” Prezidente Asosiasaun Majislatura Juridiku Timor-Leste (AMJTL) Antonino Goncalves konta tuir.

Tuir Antonino, tribunál lakon ema ida ne’ebé dezde prinsipiu kontribui ba justisa iha Timor-Leste.

Constancio hahú nia servisu nu’udar juiz iha Baukau, hafoin muda mai Dili no ikus liu nia muda ba Suai.

Tribunal sente falta tanba la’os de’it Constancio ninia esperensia hodi kontribui ba tribunál liu husi teoria ne’ebé transmite ba juiz foun sira maibé mós ho pratika ne’ebé nia hatudu liu husi prosesu julgamentu bazeia ba lei, konstituisaun no esperensia.

“Dr. Constancio kuaze tinan 19 ona hala’o nia knar no iha esperensia barak,” deklara Prezidente AMJTL.

Constancio hahú servisu nu’udar juiz iha fulan Marsu tinan 2000. Nia nu’udar ema ne’ebé ativu iha servisu no iha kapasidade.

“Nia knar hahú loloos ne’e primeiru grupu kedas. Ha’u hahú ho prokuradór mak ha’u mai Juis maibé matebian ne’e hahú husi primeiru grupu nia mai juiz kedas,” konta Antonino.

Tuir nia, matebian hanesan ema ida ne’ebé la hatene odio vigansa ba ema, tanba nia ema ne’ebé mak kuandu iha buat ruma tenke koalia sai, nia ema ne’ebé mak komiku no oin midar hela de’it.

Matebian nia kaben, Ana Rivonia Guilermina de Oliveira Tavares Barroz lembra fila fali nia kaben ne’ebé kontinua obriga atu ba hala’o servisu maske nia kondisaun saúde la permite.

“Iha momentu ne’e ha’u la hatan nia ba servisu tanba nia kondisaun seidauk di’ak, maibé nia dehan ‘lae ha’u tenke ba par halo julgamentu ne’e remata, depois Sabadu ha’u fila mak ita ba konsulta hodi simu reseita’,” dehan Ana ho mata-been nakonu.

Dedikasaun ne’ebé matebian fó durante tinan barak nia laran no iha tempu ikus nia atu fila hikas hatudu katak nia hadomi duni povu no rai doben ida ne’e. Nia iha duni komitementu atu lori justisa la’o tuir duni ninia dalan. La’os de’it tribunal mak sente lakon ema di’ak ida, maibé Timor Leste tomak sente lakon ida ne’e. Adeus Juiz Constancio, hakmatek iha Maromak nia mahan, ho domin ita-boot deskansa iha ami fuan.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV