“Ha’u nia limitasaun fiziku no defisiensia laos obstaklu ida ba ha’u atu nakloke an hodi moris hanesan ema la ho defisiensia. Husi obstaklu sira ohin loron bele fahe fali ha’u nia experensia ba maluk defisiensia sira seluk”.
Zezuino Valente Soares de Araujo ho naran estimadu Zoe, konta ninia experensia ne’e ba Online INDEPENDENTE, foin lalais ne’e.
Zoe ho idade tinan 24 husi Munisipiu Ainaro ne’e, lorloron tuur iha kareta roda hodi dudu ho liman lao ba mai iha Dili laran, la hamenus ninia espiritu vontade atu nafatin aprende buat ruma iha nia moris defisiensia ne’e.
“Ha’u fofoun lahatene buat ida maibé bainhira ha’u involve an iha Assosiasaun Defisiensia Timor-Leste (ADTL), ha’u komesa aprende komputador no iha tinan 2016 ha’u komesa tuir kursu iha ADTL kursus ne’e hare liu ba iha area komputador, oinsa aprende konaba hardware, software, sobu no monta, ha’u aprende skill hirak ne’e durante fulan sia (9) nia laran, komesa husi fulan janeiru to’o September tinan 2016,”dehan nia.
Zoe kontinua konta nia esperensia pasadu katak husi tinan 2017 ADTL haruka nia ba eskola iha Universidade Nasional Timor Lorosa’e (UNTL), foti departemento Inkluzaun Komunitariu Sosial (ICS) durante tinan ida to’o hetan graduasaun iha tinan 2018.
“Husi ADTL ha’u bele wisuda iha tinan 2018 no ha’u konsege no bele akaba ha’u nia estudu iha UNTL, ho nune’e ha’u tenke fila-fali ba ADTL hodi kontribui buat ruma ba ha’u nia maluk sira ne’ebé presija ha’u nia skill,"dehan nia.
Ho komportamentu ne’ebé di’ak ADTL hili nia sai hanesan kordenador ba edukasaun inkluzivu hahú husi tinan 2018 to’o agora tinan 2021 no sai mós hanesan treinadór komputador ba maluk defisiensia sira.
Aliende ne’e, nia fasilita nia maluk defisiensia hamutuk na’in 24, kompostu husi defisiensia tilun na’in 11 no defisiensia fiziku na’in 13 iha ADTL.
Materia ne’ebé nia hanorin mak hanesan mikrosoft, hardware, software no mós oinsa atu sobu no monta komputador.
Ho nune’e nia apela nafatin ba ema la ho defisiensia, atu labele diskrimina no hakribi sira ne’ebé ho defisiensia, tanba nudar ema umana no iha direitu hanesan, maske ho kondisaun ne’ebé lahanesan.