Diretora Servisu Saúde Munisipiu Manufahi, Florencia C. R. Tilman hateten, inisiu Fevereiru tinan ne’e to’o ohin loron, estoke medikamentu item esensiál balun iha Manufahi mamuk.
“Ita iha ai-moruk esensiál item 15 mak estoke out. Ne’e tanba iha SAMES mós mamuk, ida-ne’e prezudika tebes pasiente sira liu-liu ba inan isin-rua sira ne’ebé persiza oksitosin atu labele akontese ran fakar,” nia hateten hafoin partisipa Workshop kona-bá Avaliasaun Risku Korrupsaun iha Aprozionamentu Setór Saúde, iha Otél Timor, Kuarta (08/06).
Inan isin-rua sira ne’ébé tur ahi persiza sona atu labele monu ba hemorajia, maski nune’e atu labele monu ba situasaun krize maka, Sentru Saúde Manufahi sempre husu apoia ba Hospitál Maubisse hodi apoia ai-moruk esensiál hirak-ne’e.
“Druante ne’e ami sempre halo pedidu rutina mai nasionál, maibé depende de’it ba nasionál, se sira mós estoke mamuk entaun prezudika ba ami atu hetan ai-moruk lalais,” nia hato’o.
Antes ne’e, Sentru Saúde Manufahi hetan apoia husi administradór Manufahi nian ho orsamentu montante $250 hodi halo kompras medikamentu ne’ebé persiza loos iha farmasia privada sira ne’ebé disponivel.
Enkuantu, item esensiál ne’ebé daudaun ne’e mamuk iha Servisu Saúde Manufahi maka, Parasetamol, MGSO 4 ba tensaun inan isin rua nian, Omeprazol ba estomagu, clocacilin, ho seluk ne’ebé diretora ne’e rasik la lembra.
Iha fatin hanesan, Diretor Ezekutivu Hospitál Referal Suai, José Moniz Fereira hateten, durante fulan ida ona estoke medikamentu esensiál atu atende pasiente tensaun (Catropil) estoke mamuk iha Hopitál Referal Suai, maibé la’ós ida ne’e de’it iha balun mós laiha.
“Ami halo ona pedidu mai nasionál, sira sei halo kompras urjénsia tanba ne’e ami hein de’it resposta husi sira,” nia dehan.
Iha tempu hanesan, Diretor Administrasaun Finansas no Lojistika iha Horex Baukau, Simão Soares informa, estoke medikamentu daudaun ne’e sufisiente hela maibé dala-balun iha balun maka mamuk ne’e tanba estoke iha farmasia nasionál mós laiha.
“Bainhira ami nia estoke laiha, sempre halo kompras emerjénsia iha farmasia sira seluk. Se sira mós laiha ami husu apoia ba hospitál sira. Kuandu tur nonok de’it maka osptiál sei la funsiona,” nia hateten.
Dalaruma kanula atu tau soru de’it iha ospitál Horex Baukau laiha, entaun meius hotu ospitál buka atu hetan ida-ne’e, tanba dadaun ne’e aprovizioamentu medikamentu iha farmásia nasionál mós sai preokupasaun hela.
Iha tinan ne’e, ospitál Horex Baukau hetan orsamentu ba kompras reazente ekipamentu no medikamentu husi MS hamutuk $5.000.
Nune’e, bainhira medikamentu laiha bele halo kompras emerjénsia iha klinika hirak ne’ebé iha hodi hatan ba preokupasaun sira.
Molok ne’e mos, Diretór Klinika HNGV, Marcelo Correia hateten, durante ne’e médiku sira sempre halo atendimentu ba moras ne’ebé mai halo konsulta iha Hosptiál, maibé situasaun ne’ebé ospitál enfrenta maka estoke medikamentu item 200-resin mamuk.
Hatan ba prekupasaun ne’e, Diretór Ezekutivu SAMES, Santana Martins hateten, SAMES seidauk bele asegura estoke sufisiente iha armazen nasionál ho de’it orsamentu rihun $5.9 ne’e garantia sei labele asegura.
“Ita sosa duni produtu sira ne’e maibé ho montante limitadu. Entaun, la garantia sosa ai-moruk mai atu asegura to’o ba aprovizionamentu foun mai fali, ida ne’e labele,” nia hato’o.
Ponstu balun seluk ne’ebé persiza tau atensaun maka, dalaruma ai-moruk balun SAMES kompras, maibé la uza. Entau prezudika ba expira, tanba ne’e maka nia husu bainhira estoke medikamentu balun laiha ona iha fasildiade saúde hotu tenke fó hatente antes.
