Greenhouse ne’ebé muda Leonora nia vida no Familia Featured

By Domingos Gomes Abril 25, 2024 92
Xefe Grupu Maudiu II, Leonora do Rego Mendonça (54), tuur iha greenhouse laran hodi hamoos duut, iha aldeia Palimanu, Suku Fatukero, Postu Administrativu Railaku, Munisipiu Ermera, Sesta (19/04). FOTO: INDEPENDENTE/Domingos Gomes Xefe Grupu Maudiu II, Leonora do Rego Mendonça (54), tuur iha greenhouse laran hodi hamoos duut, iha aldeia Palimanu, Suku Fatukero, Postu Administrativu Railaku, Munisipiu Ermera, Sesta (19/04). FOTO: INDEPENDENTE/Domingos Gomes

ATU bele hetan moris ne’ebé di’ak laos de’it liu husi servisu iha edifisiu. Iha dalan oioin ne’ebé ema bele halo, depende ba idaidak ninia kriatividade. Feto ida, Leonora do Rego Mendonça, prova duni ida ne’e. Nia konsege muda nia vida no vida familia nian liu husi atividade ortikultura.

Durante tinan barak nia laran, hafoin forma familia ho ninia laen, Elidio da Cruz, vida familia depende de’it ba servisu ne’ebé Elidio halo. Mosu difikuldade lubuk tanba rendimentu ne’ebé Elidio husi ninia servisu nu’udar Seguransa Sivil iha Edukasaun Munisipiu nian, labele atu responde kompletamente nesesidade familia nian.

Sa tan, nia oan na’in sia (9), feto haat (3) no mane neen (6) hahú boot ba beibeik no ninia nesesidade mós aumenta, laos de’it ba hahaan no roupa, maibé mós neseidade atu hetan edukasaun ne’ebé di’ak.

Ho kondisaun ida ne’e, Leonora mós hahú hanoin oinsa atu ajuda ninia laen hodi hetan rendimentu. Iha tinan 2010, Leonora envolve an iha grupu ortikultura ho naran Maudiu, ne’ebé eziste iha Railaku, Munisipiu Ermera.

Ho ninia envolvimentu ne’e, Leonora konsege mós hetan rendimentu balun. Iha tinan 2014, Leonora hetan oportunidade osan mean ida bainhira nia hetan fiar hodi ba partisipa estudu komparativu ida iha Bandung-Indonezia.

Ho esperensia no matenek foun ne’ebé nia hetan, Leonora mós hahú brani atu forma grupu ketak ida ne’ebé hanaran grupu Maudiu II. Grupu ne’e iha membru na’in 10, feto na’in haat (4) no mane na’in neen (6). Leonora hetan konfiansa hodi lidera grupu refere.

Grupu ne’ebé lokaliza iha aldeia Palinamu, Suku Fatukeru, Postu Administrativu Railaku, Munisipiu Ermera ne’e hala’o atividade ortikultura ho sistema greenhouse ka uma matak ne’ebé uza hodi kuda modo.

“Kuda modo mutin, repoilu tahan ho fuan, alfase tahan ho fuan no tomate,” informa Leonora iha Palinamu, Sesta (18/04).

Rezultadu husi atividade ne’e, Leonora ho ninia grupu fa’an iha merkadu Gleno no balun haruka ba supermerkadu sira iha Dili hanesan WFour no Leader.

Aleinde atividade ortikultura, grupu ne’ebé Leonora lidera ne’e halo mós atividade hakiak ikan. Daudauk ne’e grupu ne’e iha kolam hakiak ikan hamutuk 12. Grupu ne’e hetan apoiu fini ikan husi World Vision no Ministériu Agrikultura no Peska.

“Hanesan feto ita la depende de’it ba mane, feto mós tenke servisu maka’as hodi suporta nesesidade família no suporta oan sira ne'ebe sei eskola, tanba ne'e ita tenke servisu suporta malu iha uma laran hafoin sai ba gurupu mós ita kontinua suporta malu hodi halo servisu,” dehan Leonora.

Ho atividade ne’ebé nia halo, Leonora konsege halo uma tolu, sosa motor rua, karreta Grand Max ida, no importante liu mak apoiu nia oan sira-nia estudu.

Leonora nia oan sira: Diogo Exposto (31), Izac da Cruz (29), ho Elia Santos da Cruz (25) eskola iha East Timor Coffee Instituet Gleno; Bagilio Madeira (27) eskola iha Universidade Nasionál Timor Lorosa'e (UNTL); Valeiro Octavio Soares (23) iha Institute of Business (IOB); Abrão da Cruz (21) ho Gil Madeira (19) iha Universidade da Paz (UNPAZ); Tereza Leonora Madeira (17) iha Eskola Sekundaria Tekniku Vokasional Esnesto Fernandes Dudu Gleno; no Jenia Fernanda Santos da Cruz (15) eskola iha EBC Fatuquero.

Iha fatin ketak, Preizdente Asosiasaun Ortikultura Munísipiu Ermera, Baptista Ulan Abi hatete, grupu Muadiu II organizadu tebes no sira-nia atividade produsaun lao di’ak, tanba sira iha esperensia oinsa mak kuda modo no hakiak ikan.

“Loos, grupu Maudiu II feto mak lidera, sira-nia aktividade ne’e lao di’ak, tanba sira iha esperensia, hetan formasaun iha Bandung durante fulan ida, fila mai halo produsaun hatudu rezultadu di’ak, fó duni benefisiu ba individu sira,” dehan nia.

Rate this item
(0 votes)

Independente Digital TV

Tuir ami iha Twitter

Kalendariu Notisia

« May 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31