Vise Ministru Justisa, José Edmundo Caetano informa, iha semana kotuk Ministériu Justisa (MJ) hato’o ona notifikasaun ba parte kompaña atu sobu lutu no hamamuk rai ne’ebé sira okupa.
Iha notifikasaun ne’e, nia hatutan, MJ fó prazu loron 30 ba kompaña hodi sobu lutu no hamamuk fatin refere.
“Se sira la kumpre obrigatoriamente ami haruka polisisa sira ba sobu,” dehan nia José hafoin audensia públiku ho Komisaun A Parlamentu Nasionál, Kuarta (05/10).
Nia hatete, kompaña no ema ne’ebé rekere hatete katak sira iha dokumentu legal kona-ba rai ne’e, maibé MJ labele define katak dokumentu refere nu’udar dokumentu komprovativa na’in ba rai ka lae.
“Ami define no ami hasai desizaun administrativu katak rai ne’e estadu ninian, so tribunal mak bele anulabilidade,” katak nia.
Tanba ne’e mak, Vise Ministru ne’e afirma, bainhira parte kompaña la kumpre notifikasaun ne’ebé MJ aprezenta ona, MJ sei orienta Polisia Nasionál Timor-Leste hodi sobu.
“Ida ne’e la krime tanba aktu administrativu ne’e nesesariu bele uza forsa no hetan apoia husi polisia sira hodi halo prevensaun,” dehan José.
Molok ne’e, advogadu privadu husi na’in ba rai, Cancio Freitas hatete, nia parte seidauk simu informasaun husi ninia kliente kona-ba notifikasaun foun husi MJ atu sobu lutu.
“Ami la simu notifikasaun. Haruka Ministru hatama prosesu ba Tribunal de’it. Ministru atu poder administrativu boot to’o iha ne’ebé mós atu halo prosesu andamentu ne’e iha, ha’u mak iha poder depois haruka ema atu sai de’it sem desizaun judisial, ne’e la loos,” dehan advogadu husi Fatima Alkatiri ne’e, ba jornalista jornal INDEPENDENTE vita telefone, Sesta (30/09).
Cancio afirma, sira-nia parte seidauk simu notifikasaun husi MJ. Maske simu ona mós sira sei la sobu lutu ne’ebé harii ona.
“Ami seidauk simu notifikasaun, mezmu simu mós ami sei la sobu. Se sira mai sobu kan ne'e krime to. Ami hein de'it sira atu halo saida, ami-nia posizaun klaru,” dehan nia.
Cancio hatete tan, nia parte la tauk tanba sira iha dokumentus komprovativu.
“Ami hein de’it sira atu halo saida, kecuali ami laiha dokumentu legal ba rai mak ami tauk, maibé rai ne’e ami nian, ami iha dokumentu komprovativu, se sira mak mai sobu ida ne’e krime danu agravadu, abuzu poder, ida ne’e tama hotu, ne’ebé ami hein de’it,” dehan nia.
Iha fatin ketak, Koordenador Nasionál Rede ba Rai, Pedrito Vieira hatete, estatutu husi rai iha klinika 333 nia oin nu’udar dominiu públiku estadu nian, tanba ne’e laiha ema ka kompaña ida mak bele okupa rai ida ne’e.
Tan ne’e, Predrito dehan, Rede ba Rai obriga no sisi Ministru Justisa atu halo interevensaun ba rai estadu, liu-liu ba rai ne’ebé kategoria dominiu públiku estadu, nune’e públiku bele hala’o atividade lorloron nian iha espasu ne’e.
Maibé, nia lamenta, to’o ohin loron kompaña no ema ne’ebé reklama katak rai ne’e ninian, ignora ezijensia komunidade, Rede ba Rai nian, no la hakruk ba desizaun husi MJ ne’ebé halo karta notifikasaun atu sobu lutu.
“Ha’u hanoin situasaun hanesan ne’e ladun di’ak, tanba kompaña husi estranjeiru lakohi konsidera no hakruk ba lei, kontinua halo atividade tuir sira-nia hakarak, ne’ebé ita hatene lutu oras ne’e daudauk kontinua hale’u rai iha klinika 333 nia oin, ida ne’e ladun di’ak, tanba ema husi nasaun seluk mak mai la respeita fali ita-nia estadu,” dehan Pedrito ba jornalista jornal INDEPENDENTE via telefone, Sabadu (01/10).
Tuir informasaun ne’ebé Rede ba Rai simu, Pedrito dehan, iha 31 Setembru ne’e MJ fó tan karta notifikasaun ba kompaña atu sobu lutu ne’ebé oras ne’e daudauk iha.
“Ministru rasik fó ultimatu tempu loron 10 sura husi loron fó notifikasaun. Se iha loron 10 nia laran mak kompaña ne’e la sobu no husik fatin ne’e, Ministru Justisa sei fó orientasaun ba parte seguransa atu halo intervensaun hodi sobu.”
“Ami husu ba MJ atu labele hatun de’it notifikasaun, maibé tenke halo asaun se bainhira kompaña kontinua ulun toos atu sobu lutu refere, tanba ida ne’e mak komunidade Markoni nia hakarak,” katak nia.