Iha prosesu votasaun ba orsamentu Tribunal deputadu 42 vota a favor, kontra 2, no abstensaun 21; PJR hetan votus a favor 42, kontra 1, no abstensaun 22; enkuantu DP hetan aprovasaun ho votus a favor 43 no abstensaun 22.
Durante diskusaun ba orsamentu ne’e mosu diskusaun kona-ba independensia instituisaun judisial, kualidade desizaun, no mós reforma judisial.
Deputadu bankada Fretilin, Joaquim dos Santos Boraluli hatete, orsamentu ba setór justisa nian bainhira halo despeza tenke iha refleksu ba funsionamentu tribunal ninian, liu-liu iha sistema justisa.
“Hamosu sistema justisa ne’ebé independente, respeita separasaun poderes tuir artigu 69 Konstituisaun. Depois foti desizaun ruma presiza hamosu kualidade desizaun ninian ne’e imparsial,” dehan Joaquim.
Orsamentu ne’e, nia hatutan, tenke hamosu konseitu sira ne’e iha funsionamentu Tribunal ninia relasaun entre orgaun judisiariu sira atu evita intervensaun autoridade politiku sira.
Deputadu ne’e mós hato’o kritika kona-ba Lei Organizasaun Judisiariu ne’ebé konsidera kauza ona autoridade ne’ebé sobrepoin malu, inklui suspensaun temporáriu ba komisaun ne’ebé hetan knaar atu prepara formasaun Supremu Tribunál no tribunál primeira instánsia balun.
“Mais iha orsamentu ida ne’e ladun nota seriedade husi parte Governu ninian atu kria kondisaun ba ida ne’e. Tanba ne’e mak ha’u hanoin parte governu presiza esklarese mai parlamentu kona-ba situasaun ida ne’e, liu-liu iha instalasaun Tribunal Supremu ho Primeira Instansia ne’ebé atu kumpre lei organizasaun judisiariu,” nia dehan.
Xefe Bankada CNRT, Deputadu Patrocenio Fernandes hatete, tribunal hatudu ona vontade atu halo mudansa, liu-liu kona-ba aselera prosesu promosaun ba juiz sira.
Nia esplika, mudansa ba alterasaun LOJ la retira komisaun rekrutamentu, maibé hasai de’it prazu ba Governu atu hala’o nia mandatu.
Enkuantu, deputadu Bankda CNRT seluk, Natalino dos Santos, husu Governu atu halais reforma justisa nune’e bele tau justisa ne’e loos iha ninia fatin.
“Nune’e Deputadu sira no politiku sira labele interpreta idaidak nia gostu,” dehan nia.
Orsamentu ba Tribunal, PJR, DP
Tribunal—total: $8.174.725
- Salariu no vensimentu: $5.556.002
- Bens no serbisu: $1.362.723
- Kapital menor: $170.000
- Kapital dezenvolvimentu: $466.000
Prokuradoria Jeral Repúblika—Total: $7.034.119
- Salariu no vensimentu: $4.852.516
- Bens no serbisu: $1.231.253
- Kapital menor: $784.750
- Kapital Dezenvolvimentu: $165.600
Defensoria Públiku—Total: $3.217.805
- Salariu no vensimentu: $1.920.736
- Bens no serbisu: $622.000
- Kapital menor: $225.000
- Kapital dezenvolvimentu: $450.000








