Embaixadora Xina iha Timor-Leste, Wang WenLi hatete, ACT hanesan ajénsia ida ne’ebé iha orientasaun, apoiu, no mobilizasaun agrikultór kafé lokál sira, no promotór xave ba kafé orgániku Timor-Leste nian.
Nia dehan, desde tinan 2021, Embaixada Xina no ACT estabelese ona ligasaun ne’ebé boot no besik, hodi fó kontribuisaun pozitivu ba revitalizasaun indústria kafé iha Timor-Leste.
Nune’e, Xina sei fó prémiu no rekompensa ba agrikultór kafé lokál sira ne’ebé destakadu, hodi haburas sira-nia entuziazmu ba kultivasaun kafé no promove dezenvolvimentu kafé lokál Timór nian ho kultura úniku.
“Apoiu doasaun ba Asosiasaun Kafe Timor (ACT) ho orsamentu montante $100,000 hodi dezenvolve industria iha setór kafe no mós mobiliza kafekultór sira iha Munisipiu sira ne'ebé pontesial ba kafe,”dehan Embaixadora Wang WenLi iha Edifisiu ACT, Fatuhada, Dili, Kinta (23/10).
Nia hatutan, kafe hanesan pilar ida ba ekonomia TL nian hodi kontribui ba rendementu uma-kain sira nian.
“Ha’u mós hato’o votu ba festivál kafé Timor-Leste, tanba Kafé hanesan pilár ida ba ekonomia Timor-Leste nian, kontribui ba rendimentu uma-kain sira ne'ebé sura labele. Kafé hanesan mós área xave ida ba kooperasaun ne’ebé fahe husi líder sira husi ita-nia nasaun rua, no inklui ona dala rua iha deklarasaun konjunta sira,”tenik nia.
Nune’e nia afirma, Embaixada Xina iha Dili sei implementa ho firmeza konsensu importante ne’ebé líder nasaun rua ne’e hetan, kontinua aprofunda komunikasaun no kooperasaun ho Ministériu Agrikultura Pekuaria, Peskas no Floresta no Ministériu Komérsiu no Indústria ho ACT.
Nune'e mós hodi promove formasaun relasiona ho kuda no prosesamentu kafé, apoiu no ajuda kafé Timor-Leste hodi esporta ba Xina.
“Ha’u hein katak ida ne’e sei husik empreza no povu Timor-Leste nian atu goza tomak ai-fuan husi kooperasaun Xina-Timor-Leste nian. Ami fó ona doasaun ba ACT durante tinan lima tutuir malu, hodi hasa’e produsaun kafé iha Timor-Leste no hasa’e nia kualidade,”nia afirma.
Iha fatin hanesan, Vise Prezidente Asosiasaun Kafe Timor (ACT), Afonso de Oliveira hatete, desde tinan 2020 to'o 2025, Embaixada Xina iha Timor-Leste kontinua ajuda Asosiasaun Kafe Timor (ACT), atu nune'e bele dezenvolve industria kafe.
“Ohin, Embaixada Xina iha Timor-Leste apoiu orsamentu ho montante $100,000, atu nune'e bele hadia kafe iha Timor-Leste ho Kuantidade ne'ebé diak, nune’e Ami husu Embaixada Xina iha Timor-Leste kontinua apoiu ACT atu ajuda kafekultor sira hodi hadia kafe ne'ebé ho Kualidade diak,” dehan Vise ACT.
Nia akresenta, durante ne’e ACT halo ona promosaun kafe iha Korea do Sul, Lisboa no nasaun sira seluk tan.
Entretantu, iha biban ne’e, ACT husu Embaixadora Xina iha Timor-Leste apoiu nafatin orsamentu hodi halo reabilitasaun kafe no sei kuda kafe oan iha plantasaun ne'ebé mamuk atu nune'e bele hasa'e produsaun kafe iha rai laran.